Boerderij van de toekomst: de Waterhouderij

Agrariërs kunnen in de toekomst zelfvoorzienend in hun watergebruik zijn, voorziet Charles van Schaik. Zon 60% van het grondgebied in Nederland is van agrariërs, zij ontvangen het meeste regenwater. Ook verbruiken zij veruit het meeste water. Een waterkringloop is dus een logische oplossing.

Er valt jaarlijks veel water op ons land, maar we kennen in de zomer ook droogte. We zouden ons water beter kunnen benutten, zegt Van Schaik van InnovatieNetwerk. Door klimaatverandering worden droge en natte perioden in Nederland steeds langer en neemt verzilting toe. Hierdoor groeit de noodzaak om schoon zoet regenwater beter te bewaren.

De Waterhouderij heet het concept dat Van Schaik van InnovatieNetwerk heeft ontwikkeld, samen met Transforum en Aequator Groen & Ruimte. Het idee is dat boeren verenigd in coöperaties gezamenlijk hun watervoorziening regelen. Het regenwater dat op hun land valt wordt via sloten vervoerd naar een meer of een ondergrondse opslag, waar het bewaard wordt voor een droge periode.
 

Boeren zouden zo voldoende water moeten hebben om bloemen of groenten te kweken die veel water vragen én veel opbrengen. Hierdoor wordt de opbrengst per hectare groter. Dit biedt boeren de mogelijkheid meer land te reserveren voor het bergen van water. De verwachting is dat water in de toekomst duurder zal worden, omdat waterschappen een grotere inspanning zullen moeten leveren om de watertoevoer te regelen.

Toch hoeft water niet schaars te zijn, zegt Van Schaik. Omdat we zoet regenwater nu afvoeren naar zee, maken we het schaars. De Commissie Veerman heeft al geagendeerd dat er beleid moet komen over zoetwatervoorziening en de grote watervraag van de agrarische sector. Zo heeft de commissie voorgesteld het peil van het IJsselmeer met anderhalve meter te verhogen. Dit zou zeer ingrijpend zijn voor de dorpen, dijken en buitendijkse natuur rond het IJsselmeer. Als het Waterhouderij-concept slaagt, is deze peilverhoging niet meer nodig als maatregel voor de zoetwatervoorziening van de landbouw.

In theorie zou de Waterhouderij zelfs water kunnen leveren. Een toekomstige boerderij zou het overtollige water aan een fabriek als koelwater kunnen verkopen. Een papierfabriek heeft ook veel water nodig tijdens het productieproces. Een andere mogelijke neveninkomst zou visteelt kunnen zijn, of biomassa van algen of riet. Het extra wateroppervlak kan ook voor natuurontwikkeling gebruikt worden of een recreatiefunctie krijgen. Dit zijn allemaal zaken die we verder uit gaan zoeken. In de zomer verwacht Van Schaik een eerste pilot te starten.

Meer informatie:
De Waterhouderij, website InnovatieNetwerk