Afname biodiversiteit dure grap

Verlies van plant- en diersoorten kan Europa jaarlijks tot 1,1 triljoen euro kosten. Dat blijkt uit de verschillende scenarios die de Europese Commissie presenteerde over het behoud van  soorten na 2010. Het Wereld Natuur Fonds pleit voor scherpe maatregelen.

De beschermde planten, dieren en landschappen in Europa staan er niet goed voor. Landbouw, toerisme en de klimaatverandering vormen de grootste bedreigingen.
De biodiversiteit in Europa staat onder zware druk, stelt het Europees Milieuagentschap.  Vooral grasland, wetlands en kustgebieden zijn er slecht aan toe. De graslanden hebben het meeste te lijden onder de landbouw, in de wetlands speelt klimaatverandering een grote rol. De kustgebieden hebben te lijden onder de bouw van wegen, hotels en appartementen voor toeristen.

Veel van deze problemen spelen vooral in Zuid-Europese landen, zoals Spanje en Griekenland. Bijkomend probleem voor onderzoekers is dat uit de zuidelijke lidstaten gebrekkige informatie komt. Van de zee en de zeebodem is overal nog te weinig bekend om er een goed beeld van te kunnen geven. In Nederland staan graslanden, heidevelden en de kust er niet goed voor. 

Veel beschermde planten en dieren hebben het moeilijk in de EU. Lynxen en verschillende soorten kikkers en vlinders dreigen uit te sterven. Andere soorten, zoals de wolf, de bruine beer en de otter, zijn zeer bedreigd maar nemen wel weer in aantal toe. In Nederland doen beschermde reptielen en insecten het slecht.

Het beleid van Europa om het verlies van plant- en diersoorten een halt toe te roepen, loopt dit jaar af. Vandaar dat de EU momenteel werkt aan nieuwe plannen. Wereldleiders spraken in 2002 in Johannesburg met elkaar af het uitsterven van soorten om 2010 tot staan moest zijn gebracht of op zijn minst significant moest zijn afgenomen. De Verenigde Naties riepen 2010 daarom uit tot het internationale jaar van de biodiversiteit. Maar ondanks alle mooie voornemens, blijkt uit het Europese rapport dat de achteruitgang van de wereldwijde soortenrijkdom momenteel honderd tot duizend keer sneller gaat, dan op basis van een natuurlijk verloop mag worden verwacht.

Schamen

Johan van de Gronden, algemeen directeur van het WNF, vindt dat we ons daarvoor diep moeten schamem: "De economische risico's alleen al rechtvaardigen een scherpere Europese koers. En dan hebben we het nog niet eens over de waarde van natuur en de verscheidenheid aan plant- en diersoorten op zich. Met ons welvaartsniveau moeten we ons diep schamen voor een verder verlies van soorten."

Het WNF pleit er daarom voor dat de EU de volgende maatregelen neemt:

• betere meetinstrumenten om het verloop van de soortenrijkdom in Europa te volgen.
• meer geld om plant- en diersoorten te beschermen en Natura 2000 gebieden in te stellen en te beheren.
• bij alle relevante beslissingen over toekomstig beleid laten meewegen hoe dit de stand van de Europese plant- en diersoorten positief kan beïnvloeden.