"Regisseer de keten van afval"

Aan de rand van Alkmaar, onder de rook van de aandeelhoudende gemeenten, werkt HVC aan duurzaam afvalbeheer. “De hele verduurzaming van Nederland moet voor een behoorlijk deel uit afval, biomassa en wind komen”, stelt Wim van Lieshout, algemeen directeur van HVC.

#8220;Biomassa en afval hebben de gemeenten zelf, dus als een gemeente iets wil met CO2-neutraliteit, dan hebben ze de sleutel zelf in handen”, zegt Wim van Lieshout. “Ik zie het als onze taak die gemeenten daarin te ondersteunen”, “Wij doen dat als nutsbedrijf: georiënteerd op het maatschappelijk belang. Ik ben ervan overtuigd dat afvalverwerking een nutsactiviteit behoort te zijn, het is een maatschappelijke, geen commerciële activiteit.”

Waarom?

#8220;Op gebied van afvalverwerking kunnen keuzes tussen economie en milieu samen gaan en conflicteren. Om een voorbeeld te noemen: bij de afvalcentrale in Dordrecht die wij hebben overgenomen, werd bezuinigd op toeslagstoffen waardoor de emissies hoger werden dan noodzakelijk was. Dan bespaar je op economie, maar de kilo’s kwik die uit de schoorsteen gekomen zijn, komen een keer in het milieu. Het aardige van HVC is dat wij keer op keer in overleg met de gemeenten de keuzes die we maken expliciet in beeld brengen. In overleg met aandeelhouders en milieubeweging bepaal je hoe je de knip legt bij de afweging tussen ecologische en economische motieven. Voor mij is het duidelijk dat kiezen voor het milieu grosso modo vaak beperkte effecten heeft op de kosten, maar we maken die keuze toch expliciet. Bij de nieuwe lijn die we gebouwd hebben, investeren we 70 miljoen euro. In overleg met de milieubeweging is de rookgasreiniging aangepast. Extra kosten: 2 miljoen euro. De impact op het tarief is zo’n 1 á 2 procent. Omdat  belanghebbenden als milieubeweging en gemeenten erachter staan, zijn de aandeelhouders meer dan bereid om dat te betalen. Dat is de collectieve binding die HVC uniek maakt. Door dit dialoogproces hebben we verschillende vergunningen gekregen zonder bezwaren van omwonenden. Dat betekent dat je sneller kunt bouwen en minder geld kwijt bent. Als je een half jaar voor de Raad van State aan het procederen bent, kost je dat ook geld. Een wethouder van Groenlinks kan daarmee uit de voeten, een wethouder van financiën ook.”

Dat klinkt als een ideale mix, kan dat niet in heel Nederland?

#8220;Het valt me op dat er een impliciet dogma in Nederland heerst: de markt doet dingen beter. Niet alleen beter, maar ook efficiënter. Daar ben ik het niet mee eens! Ik vind dat een brevet van onvermogen van de publieke sector. Alsof je een nutsbedrijf niet strak en efficiënt kunt leiden als het niet geprivatiseerd is! Zo’n brevet van onvermogen plakken wij ons niet op. Wij krijgen van onze aandeelhouders een opdracht mee: zoek de optimale mix tussen kosten en milieu in plaats van alleen sturen op economische gronden. Maar daarnaast moet de interne bedrijfsvoering net zo efficiënt zijn. En dat lukt ons.”

Welke rol kunnen gemeenten spelen?

#8220;Regisseer de keten van afval en neem daar het voortouw in want het is jouw afval. Op het moment dat een burger het afval in een bak gooit, tot en met het moment dat het helemaal verwerkt is. Dat hoef je niet allemaal zelf te doen, maar neem daarin de regie.

Een voorbeeld: Onze nieuwe bio-energiecentrale verwerkt afvalhout. Daarvoor werd bouw- en sloophout van gemeenten opgekocht door private partijen. Die maakten er snippers van, verkochten het naar Duitsland, daar werd er groene stroom van gemaakt die via energiemaatschappijen weer verkocht werd aan een gemeente. Al die schakels maken winst. Wij hebben tegen die gemeenten gezegd, ‘Laat ons dat doen. Zamel het hier in, wij maken er stroom van en leveren het rechtstreeks terug tegen een prijs die veel lager is dan waarvoor je het koopt bij een energiemaatschappij. Zo heb je er direct voordeel van. Bovendien hou je er ook nog geld aan over omdat je aandeelhouder van het bedrijf bent. En dat tegen een hoog milieurendement, want je hoeft veel minder met het spul te slepen”.

Meer informatie: HVC, 072-5411311, www.hvcgroep.nl