Wateroverlast levensecht in beeld met 3Di

Dankzij 3Di Waterbeheer, een ingenieus overstromingsmodel, is het mogelijk om een blik in de toekomst te werpen en te zien welke delen van de stad onder water zullen staan na hevige regenval of een dijkdoorbraak.

Zien hoe het water door de grachten stroomt, straten overspoelt en steeds meer gebouwen bereikt; dat kan met 3Di Waterbeheer, een driedimensionaal, interactief overstromingsmodel dat honderd keer sneller en gedetailleerder is dan voorgaande modellen. 3Di is ontstaan uit een samenwerkingsverband tussen de TU Delft, Deltares en adviesbureau Nelen & Schuurmans.

Volgens Elgard van Leeuwen, 3Di-projectleider bij Deltares, is het overstromingsmodel “snel, nauwkeurig en visueel en daardoor geknipt voor ondersteuning bij besluitvorming.” Nooit eerder zijn zoveel gegevens bij elkaar gebracht, watertechnisch doorgerekend en in hoge resolutiebeelden omgezet die in the cloud beschikbaar zijn. “De manier waarop het water zich in het beeld beweegt, klopt met de werkelijkheid”, zegt Van Leeuwen. Daardoor is 3Di een heel geschikt instrument voor het nemen van beslissingen op het gebied van klimaatadaptie. “Oude modellen zijn onnauwkeurig, waardoor het effect van maatregelen niet goed te meten was. In 3Di zie je precies wat het effect is van een waterplein, groene daken of het ophogen van straten.”

Het werken met het overstromingsmodel levert nieuwe inzichten op, vertelt Van Leeuwen. “Problemen tussen waterbeheerders, ontwerpers en beleidsmakers op het gebied van klimaatadaptatie blijken vooral te maken te hebben met een gebrek aan de juiste informatie op het juiste moment, en veel minder met een gebrek aan communicatie.” Een virtueel spel als serious gaming, waarbij wordt bekeken hoe je gezamenlijk een wijk adaptief in kan richten, lijkt dankzij 3Di in de toekomst niet meer nodig, denkt Van Leeuwen. “Wanneer je de natuurgetrouwe effecten van maatregelen voor je ziet, gaat de discussie direct over wat je eigenlijk wilt en hoe het gerealiseerd kan worden. Dat geeft meer muziek en minder ruis op de lijn.”

3Di in Betondorp

Het overstromingsmodel is gebruikt in Betondorp, een buurt in Amsterdam-Oost waar veel straten aan vernieuwing toe zijn. “Het onderwerp ‘water’ wordt grijpbaar dankzij 3Di”, zegt Paulien Hartog van het Amsterdamse waterbedrijf Waternet. Ze is nauw betrokken bij het programma Amsterdam Rainproof, dat ernaar streeft om de stad zo in te richten dat extreme regenval niet leidt tot problemen. “Dankzij 3Di zagen wegbeheerders, ontwerpers en uitvoerders al in de ontwerpfase wat de effecten zouden zijn van gekozen oplossingen. Je kunt bijvoorbeeld wel een waterplein aanleggen, maar als de aangrenzende wegen veel verkeersdrempels hebben, stroomt het water er niet naartoe. Dat zie je in één oogopslag.”