Biodiversiteit op Bonaire, Statia en Saba

Wuivend koraal, zeeschildpadden en flamingo's... en dat allemaal in Nederland! Op 10 oktober 2010 worden Bonaire, St. Eustatius en Saba bijzondere gemeenten van Nederland. Ze herbergen een onschatbare ecologische rijkdom, onder water én op land. Het nieuwe nummer van Change Magazine (10 oktober) gaat over de ongekend rijke natuur van de nieuwe gemeenten. Een welkom aangrijpingspunt in het VN Jaar van de Biodiversiteit om het belang ervan nóg duidelijker te maken.

De nieuwe status van de eilanden heeft niet alleen gevolgen voor natuur- en milieubeheer, ook voor de bewoners. Gunstige gevolgen zoals een zorgverzekering voor iedereen, maar ook gevolgen waar gevoelsmatig lastig mee om is te gaan zoals meer regels vanuit Nederland.

Belangrijk voor de visserij en de natuur in zee is de Exclusieve Economische Zone (EEZ) die op 1 september is ingevoerd. Deze zone houdt in dat de eilanden binnen een gebied tot 200 zeemijl buiten de kust, rechten hebben op exploitatie van grondstoffen en visserij en op wetenschappelijk onderzoek. Maar ook dat de eilanden in die zone verantwoordelijk zijn voor het beheer van de natuur en duurzame visserij.

Gevolgen voor bewoners en economie

Het nummer gaat niet alleen over het beschermen van natuur, maar ook over economie en ecologie en de fricties die daar soms tussen ontstaan. Visserij is een belangrijke bron van inkomsten voor de eilanden. Met de nieuwe EEZ-regels kan de kustwacht ankerende schepen die koraal vernietigen en andere overtreders beter aanpakken. Maar hoe vindt de visserij deze nieuwe regulering?

De natuur in al haar verscheidenheid komt in het tijdschrift veel naar voren. Er is een hoop om trots op te zijn, en om te blijven beschermen. Met nieuwe wet- en regelgeving krijgen organisaties als DCNA, STINAPA, STENAPA en Saba Conservation Foundation meer middelen om de natuur te beheren en te beschermen tegen al te veel economische activiteit. En Nederlandse natuurorganisaties krijgen nu ook te maken met exotische landschappen en ecosystemen. Welke rol kunnen zij vervullen als het gaat om natuurbeheer op de eilanden?

Tevens komt de samenwerking tussen de Caribische eilanden en Nederland aan bod, met adviezen over en weer hoe dat goed aangepakt kan worden. De eilanden zijn officieel 'openbare lichamen', een soort gemeenten, maar hoeven niet volledig aan de gemeentewet te voldoen. De eilanden vallen rechtstreeks onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties.