Duurzaam bosbeheer geeft Amazone toekomst

Het Amazonegebied is een belangrijke factor in het klimaatdebat. Wil het tropisch regenwoud echter behouden blijven, dan zullen consumenten hun verantwoordelijkheid moeten nemen.

  

Dr. Niro Higuchi werd in 2007 voor zijn bijdragen aan een rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van de Verenigde Naties over klimaatverandering samen met de Amerikaanse ex-vice-president Al Gore onderscheiden met de Nobelprijs voor de Vrede. Hij doet bij het wetenschappelijk Amazone instituut INPA in Manaus, de hoofdstad van de Braziliaanse federale staat Amazonas, onderzoek naar de mogelijkheden van duurzaam bosbeheer. Volgens hem is momenteel meer dan 90% van alle houtkap in de Amazone illegaal. Higuchi: "Het woud verdwijnt. We kunnen dat alleen doorbreken door terug te investeren. Bij duurzaam bosbeheer worden een of meerdere bomen aan een gebied onttrokken, om dat vervolgens 30-35 jaar onaangeroerd te laten. Zo ontstaat er een voorraad die nooit uitgeput raakt. Mensen willen alleen geen 35 jaar wachten. De gebieden liggen afgelegen. Er zijn transportkosten. Er is uitrusting nodig, goed opgeleid personeel. Daar komt bij dat de prijs die voor het ruwe materiaal wordt betaald, erg laag is. Pas als de consument bereid is een eerlijke prijs te betalen, kunnen we met bosmanagement de toekomst van de Amazone garanderen."

Het Zwitserse houtbedrijf Precious Woods volgt de duurzame weg, zoals door Niro Higuchi beschreven. Precious Woods heeft een concessie nabij Itacoatiara, een stadje oostwaarts van Manaus, en produceert onder andere hout voor OELA. Dit is een organisatie in Manaus die jongeren uit armere buurten de mogelijkheid biedt een beroepsopleiding tot instrumentenbouwer te volgen. OELA ontving van 2005 tot 2011 ondersteuning van de Nederlandse ontwikkelingsorganisatie ICCO. De KLM nam de school in 2010 op in haar frequent flyermiles Aircares Programma. De instrumenten van OELA worden inmiddels bespeeld door de Braziliaanse popsterren Gilberto Gil en Milton Nascimento en de Nederlandse Brazz Jazz gitarist Marijn van der Linden.

Duurzaam bosbeheer kan de redding van de Amazone betekenen. De uitgestrektheid van het gebied biedt mogelijkheden, maar vraagt tevens intensieve controle. Er wordt hier in het binnenland van oudsher veel hout gebruikt, voor de boten waarmee de Amazonebewoners zich verplaatsen, en voor de flutuantes, de drijvende huizen van de ribeirinhos (rivierbewoners). Deze laatste zijn helemaal toegerust voor de jaarlijks weerkerende overstromingen in het gebied. De verschillen in de hoogte van het rivierwater in het droge en natte seizoen kunnen wel vijftien meter bedragen.

Leila Barakat is een architecte uit Manaus en staat bekend om haar prijswinnende, ecologische ontwerpen. Zij was recentelijk verantwoordelijk voor de entree van de prestigieuze architectuur- en designbeurs Casa Cor Amazonas. Leila Barakat gelooft in internationale uitwisseling. Het plafond van hergebruikt afvalhout van haar eco-lounge is geïnspireerd op een Amsterdams café. Volgens Barakat bieden de flutuantes mogelijkheden. Ook buitenlandse architecten zouden erdoor geïnspireerd kunnen worden. Barakat: "Ze worden gebouwd met technieken die gedurende generaties zijn ontwikkeld. Daarbij is het materiaalgebruik meegegroeid met de behoeften die het vervoer van personen en goederen over de wateren van de Amazone met zich
brengt. Indien duurzaam en met lokale, eventueel
hergebruikte materialen - niet alleen hout - geconstrueerd,
hebben ze nauwelijks impact op het milieu en kosten een
minimum aan energie."