Natuur in de stad werkt nog niet optimaal

Natuur in de stad kan vervuiling sterk verminderen. Maar alleen natuur in de stad aanleggen is onvoldoende om een effectieve bijdrage te leveren aan luchtvervuiling in grote steden als Barcelona; het moet voorbij de gemeentelijke grenzen. Dat concluderen Spaanse wetenschappers.

Door Malou ten Have

Ecosystemen in de stad

Natuur in de stad verbetert er de kwaliteit van leven onder meer door de volgende positieve effecten en diensten:

  • Mogelijkheid tot recreatie;
  • Verbetering van de luchtkwaliteit door het verminderen van fijnstof in de lucht;
  • Klimaatregulatie en het reduceren van broeikasgassen in de stad;
  • Het reguleren van temperaturen in de stad;
  • Het verminderen van geluidsoverlast;
  • Het verminderen en beperken van wateroverlast.

De onderzoekers keken in Barcelona in hoeverre natuur in de stad positief kan bijdragen aan de luchtkwaliteit en aan beleidsplannen om klimaatverandering te beperken. De resultaten van het onderzoek laten zien dat natuur de mate van vervuiling sterk vermindert. In vergelijking met de totale luchtvervuiling en broeikasgasemissies in Barcelona is de relatieve bijdrage van natuur wel klein. Om een effectieve bijdrage te kunnen leveren, moeten beleidsmakers de plannen toepassen op een groter gebied dan alleen op gemeentelijk niveau.

De waarde van natuur

Niet alleen in de stad maakt natuur plaats voor infrastructuur en bebouwing. Ecosystemen die de mens veel kunnen leveren, gaan verloren. Daardoor is het belangrijk natuur en ecosystemen te waarderen en ze in hun waarde te schatten. Het helpt in het behouden van bijzondere, mooie en nuttige stukken natuur.

Natuur heeft een grote intrinsieke waarde; het heeft waarde uit zichzelf en niet door wat het te bieden heeft. Naast dit filosofische oogpunt leveren ecosystemen ook concrete zaken met positieve effecten voor mensen Zo leveren ecosystemen goederen waar we gebruik van kunnen maken, zoals voedsel, water, hout en medicijnen. Daarnaast leveren ecosystemen ook een positieve bijdrage aan onze leefomgeving door bijvoorbeeld het reguleren van het klimaat.

Natuurlijke waarde in geld uitgedrukt

De waarde van ecosystemen kan ook worden uitgedrukt in economische termen. Vanuit de Verenigde Naties is een internationale studie opgezet naar de economische waarde van ecosystemen en biodiversiteit: The Economics of Ecosystems and Biodiversity (TEEB). Het doel van TEEB is om de waarde van natuur uit te drukken in geld, omdat de waarde van natuur vaak niet zichtbaar is in de economische afwegingen die beleidsmakers maken.

“We use nature because it’s valuable, but we lose it because it’s free” – Pavan Sukhdev, TEEB-directeur

Veel natuur is verdwenen zonder het besef dat natuurlijke goederen en diensten ook economisch aantrekkelijker kunnen zijn dan alternatieve menselijke oplossingen. Bestuiving van landbouwgewassen door insecten (voornamelijk bijen) is per jaar een slordige € 150 miljard wereldwijd waard.

 
Het ministerie van Economische Zaken voert ook TEEB studies uit voor Nederland, waaronder de studie TEEB-stad. Een huis met uitzicht op het water aan de achterzijde is 15% meer waard dan een huis zonder. Water aan de voorzijde geeft 6% meer waarde aan een huis. De positieve effecten van groen en water in de stad kunnen voor 1,5 tot 2 keer hogere baten dan kosten zorgen.

19 januari 2015

Bronnen

  • Baró, F., Chaparro, L., Gόmez-Baggethun, E., Langemeyer, J., Nowak, D.J., Terrades, J. Contribution of ecosystem services to air quality and climate change mitigation policies: the case of urban forests in Barcelona, Spain. Ambio. Vol. 43, issue 4, pp 466-479. May 2014.
  • Gallai, N., Salles, J.-M., Settele, J. and Vaissière, B.E. (2009) Economic valuation of the vulnerability of world agriculture confronted with pollinator decline. Ecological Economics.
  • Economic Value Of Insect Pollination Worldwide Estimated At U.S. $217 Billion - Science Daily
  • TEEB web
  • TEEB stad

Beeld: Charlene Lobo Soriano