Nieuwe functie voor Maastrichtse panden

Veel gemeenten staan voor keuzes en vraagstukken als zij geconfronteerd worden met (dreigende) leegstand. Het roer omgooien is niet altijd eenvoudig, maar biedt wel nieuw perspectief. Zo ook in Maastricht. De Maasstad koos jaren geleden voor een duidelijke richting. De gemeente boekte af op haar vastgoedportefeuille, consulteerde marktpartijen en experts én sloeg een nieuwe weg in.
  

“Binnen de gemeente willen we proactief omgaan met leegstand en herbestemming. Om het idee te concretiseren nodigden we het Expertteam (kantoor)Transformatie van het ministerie van BZK uit. Die samenwerking had een katalyserende werking en zorgde binnen de gemeente voor breed draagvlak om het proces te versnellen”, aldus Tima van der Linden, projectmanager Ruimte in Maastricht.”

Duurzaam

“Een van de facetten die gemeenten aanspreekt bij de herbestemming van kantoren naar woningen is de verduurzaming”, vertelt Ivo Latuperisa, adviseur team Stedelijke ontwikkeling en leefbaarheid en verbonden aan het Expertteam (kantoor)Transformatie. “Hergebruik alleen is al duurzaam. Maar er zijn meer aspecten en kansen. Behalve besparingen op grondstoffen, bieden deze panden vaak de mogelijkheid om tegen beperkte meerkosten ambities op het terrein van energie en milieu gestalte te geven. Tel daarbij op dat hergebruik de leefbaarheid van de omgeving ten goede komt, en het is duidelijk dat bij kantoortransformaties duurzaamheid in al haar facetten tot haar recht komt.”

Haalbaarheid

“De aanleiding om contact op te nemen met het Expertteam was de naderende leegstand van een aantal grote gebouwen in de stad. Zowel welzijnsorganisaties als de Zuyd Hogeschool voerden haalbaarheidsonderzoeken uit waarbij een aantal grote, vaak monumentale panden, vrij zou kunnen komen. Voor een aantal gebouwen heeft het Expertteam doorrekeningen gemaakt en gekeken of transformatie mogelijk was.”

Maastricht LAB

Om de nieuwe visie te verwezenlijken werd in juni 2012 het Maastricht LAB opgericht. Van der Linden: “Om overzicht te creëren, is een lijst opgesteld met panden waarvan we weten dat ze de komende jaren leeg komen. Daaronder bevinden zich veertig grote monumentale gebouwen.” De gemeente ervoer dat zij marktpartijen nodig heeft om plannen tot uitvoer te brengen. “Voor ons was het nieuw om met beleggers, financiers en ontwikkelaars om tafel te zitten. Maar het was ook verhelderend om te ervaren welke uitgangspunten werden bevestigd en welke geen steun vonden.”

Uitgesproken wens

Maastricht wil verleden, heden en toekomst verenigen. Die uitgesproken wens, de steun in de rug – zowel intern als extern - én de bereidheid om kritisch naar de eigen gebouwvoorraad te kijken, vormden een solide basis om ideeën verder te ontwikkelen. Het voorlopige resultaat is vervat in een strategie om stadsbreed te kiezen voor een aantal gebieden waar herbestemming prioriteit heeft. “Op andere plekken is herbestemming wel mogelijk, maar kan het ook zijn dat leegstand geaccepteerd moet worden of zelfs sloop aan de orde is. We willen duidelijkheid verschaffen binnen de organisatie, maar ook transparant en uniform naar buiten treden. Daarom gaan we de dialoog aan, organiseren we gesprekken met marktpartijen en maken we verbindingen met initiatiefnemers.”