Zonnepanelen: duurzaam of toch vervuilend?

Zonnepanelen zijn duurzaam. Althans, dat is het idee van veel mensen. Zonnepanelen zorgen inderdaad voor schone energie, maar kosten ook veel, minder duurzame, energie om te produceren. Zonnepanelen-weetjes.nl zocht het verhaal achter zonnepanelen uit: het productieproces. Hoe duurzaam is dat?

De productie van zonnepanelen

Voordat zonnepanelen op daken liggen en schone energie kunnen opwekken, moeten ze gemaakt worden. Dit is een uitgebreid proces. De zonnepanelen die momenteel het hoogste rendement bieden, zijn polykristallijn- en de monokristallijn-zonnepanelen. Beide soorten zonnepanelen worden gemaakt van silicium. Dit wordt gewonnen uit mijnen en is de voornaamste grondstof voor zonnepanelen. Het silicium wordt bewerkt voordat het kan worden omgezet in zonnecellen. Dit kan een vervuilend proces zijn.

Hoe vervuilend?

Het zou ideaal zijn als de productie van zonnepanelen zo min mogelijk schade aanricht aan mensen en het milieu, maar vanwege de moordende concurrentie is dit niet altijd mogelijk. Het winnen en bewerken van silicium is een kostbaar proces dat veel energie vraagt en allerminst duurzaam te noemen is. Wanneer de zonnepanelen eenmaal geproduceerd zijn, is het goed om stil te staan bij het transport van de panelen. Het merendeel van de zonnepanelen op de Nederlandse markt wordt geproduceerd in China. De zonnepanelen kunnen hierdoor goedkoper worden aangeboden, maar dit betekent wel dat er met de transport van de zonnepanelen ook de nodige vervuiling wordt veroorzaakt.

Organische zonnecellen

Omdat de productie van de silicium zonnepanelen een kostbaar en energie-intensief proces is, wordt er veel geïnvesteerd in het optimaliseren van een ander soort zonnepanelen, namelijk organische zonnecellen. Organische zonnecellen bieden veel voordelen ten opzichte van silicium zonnecellen. De zonnecellen zijn eenvoudig en goedkoop te produceren. Daarnaast is het productieproces een stuk schoner. Organische zonnecellen kunnen qua rendement nog niet tippen aan silicium zonnecellen, maar het rendement is in de afgelopen jaren al enorm gestegen en de verwachting is dat dit alleen nog maar verder zal doorzetten. Het is dus goed mogelijk dat deze organische zonnecellen in de toekomst langzamerhand de silicium zonnepanelen gaan overnemen.

Zijn zonnepanelen duurzaam?

De productie van de veel voorkomende silicium zonnepanelen is niet bepaald duurzaam. Zijn zonnepanelen desondanks nog wel duurzaam te noemen? Hoewel zonnepanelen veel energie kosten om te produceren, leveren ze veel meer schone energie op. Zonnepanelen hebben tegenwoordig een levensduur van tussen de 25 en 40 jaar en zijn in de laatste jaren ook een stuk efficiënter geworden. Hierdoor ligt de energie-terugverdientijd van een zonnepaneel tussen de 1 en 2 jaar. In deze tijd heeft het zonnepaneel de energie gecompenseerd die de productie gekost heeft.

Recyclen

Consumenten kunnen zelf ook bijdragen aan de duurzaamheid van zonnepanelen. Bijvoorbeeld door de zonnepanelen te laten hergebruiken nadat ze uitgediend zijn. Vanaf 2015 wordt de eerste lading uitgediende zonnepanelen verwacht. Door zonnepanelen te recyclen, kan het afvalmateriaal gebruikt worden om nieuwe zonnepanelen te produceren. Een zonnepaneel maken uit gerecyclede materialen kost ongeveer 70% minder energie dan zonnepanelen uit nieuwe materialen.

Hoewel het productieproces van zonnepanelen niet heel milieuvriendelijk is, zijn zonnepanelen, dankzij de lange levensduur en de hoeveelheid schone energie die ze opwekken, zeker duurzaam te noemen.