Vaarwel automobilist, hallo mobilist

De automobilist zal er in moeten berusten dat files voorlopig onontkoombaar zijn, verklaarde het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid in 2008. In een gemiddelde spits zitten 2,8 miljoen Nederlanders achter het stuur. Overheden en bedrijfsleven zetten in op slimmer omgaan met mobiliteit. Wie niet aanschuift, maakt het probleem ook niet erger.

"Filerijders ergeren zich aan de mensen om hen heen, maar ze vergeten vaak dat ze zelf onderdeel vormen van het probleem", zegt Frans Glazener. Glazener is vanuit de Rabobank betrokken bij het project Spitsmijden A12. Hierin werken regionale overheden, werkgevers en onderzoekers samen om het traject Gouda-Zoetermeer ondanks wegwerkzaamheden bereikbaar te houden. Het project toonde aan dat automobilisten bereid zijn andere keuzes te maken wat betreft vervoer of reistijd, als ze maar alternatieven aangereikt krijgen. Het knelpunt blijkt vaak te zitten in de managementcultuur van bedrijven. Glazener: "Er zou veel minder op aanwezigheid en meer op resultaat gestuurd moeten worden."

Uit onderzoek blijkt dat de werkgever die zijn medewerker in staat stelt minder kilometers, of minder reistijd te laten maken, ervaren wordt als een goede werkgever. Hoewel de dichtgeslibde verkeersaders anders doen vermoeden, blijkt Nederland uit cijfers van de Europese Unie toch koploper als het gaat om telewerk. Ruim 25% van de werkende bevolking kan als telewerker worden aangeduid.

Desondanks blijft mobiliteit voor een groot deel van de werknemers onvermijdelijk, bijvoorbeeld voor de 750.000 zakelijke rijders in Nederland. De werkgroep Anders Omgaan met Mobiliteit/Slimlease van het Platform Duurzame Mobiliteit werkt gericht aan een gedragsverandering bij deze automobilisten. Gemiddeld maakt een zakelijk rijder zo'n 32.000 kilometer per jaar in Nederland (tegen zon 15.000 kilometer die de particulier rijdt).

Gedragsverandering

Voorzitter Jan van Delft van de werkgroep Slimlease denkt dat concrete, pasklare oplossingen het beste middel zijn om het bedrijfsleven over de streep te helpen. Voor de zakenman die op een dag vier afspraken in het land heeft, is het bijna ondoenlijk om niet met de auto te gaan. Maar voor een simpele retourreis kan bekeken worden of het niet beter is met het OV te gaan in plaats van met de lease-auto.

Dat hoeft niet duurder te zijn en wat betreft administratie en declaratie geen ingewikkeld verhaal te worden voor werkgevers. Leasemaatschappijen bieden complete pakketten waarin ook de administratieve rompslomp van bonnetjes en kaartjes uit handen van het bedrijf wordt genomen. De mobiliteitskaart is hier een mooi voorbeeld van. Van Delft: "Nu kosten medewerkers die stilstaan in de file zon twee tot drie miljard euro op jaarbasis. De toename van productiviteit en de kostenreductie als mensen slimmer omgaan met mobiliteit zijn voor elk bedrijf aantrekkelijk."