Zonne-energie uit wegdek van fietspad

Je zou bijna niet doorhebben dat het wegdek waar je op fietst, energie opwekt. De SolaRoad, een ruwe glasplaat als wegdek, haalt energie uit zonlicht. In Science-center NEMO presenteerden TNO, provincie Noord-Holland, Imtech en Ooms Avenhorn Groep het pilotproject voor zonne-energie uit wegen.

De SolaRoad komt te liggen in Krommenie, op een tweebaans fietspad langs de N203. "Zo kunnen we ervaring opdoen met dagelijks, veelvuldig gebruik", vertelt Bart Heller, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland. "In het laboratorium is bewezen dat het werkt, deze pilot is de volgende stap." De proef duurt vijf jaar: in die tijd kijkt het consortium of het in de praktijk werkt, en of het ook veilig is.

Een zonnefietspad is, volgens TNO, een goede manier om de proef te beginnen. Het wegdek van een fietspad is minder veeleisend dan het wegdek van een snelweg. Sten de Wit, onderzoeker van TNO: "Daarnaast zijn de geluidseisen minder dan aan asfalt voor een snelweg. Bovendien past het goed in het plaatje van de fiets als duurzaam vervoermiddel." In Nederland ligt ongeveer 15.000 kilometer fietspad. De komende jaren komen daar nog vele kilometers bij in de vorm van fietssnelwegen. Hierop kunnen fietsers met zo weinig mogelijk hinder van ander verkeer snel langere afstanden afleggen.

Toplaag: transparant, maar wel ruw

De SolaRoad bestaat uit drie lagen:

• een transparante toplaag van glas
• een optische laag
• een laag van beton waarin zonnecellen zitten

De toplaag bestaat uit gehard glas, met een ruw oppervlak. "Zo geeft het ook grip bij natheid en word je er niet door verblind als de zon er fel op schijnt", aldus De Wit.
Het zonlicht komt door de transparante toplaag heen, en wordt dan door de optische laag geconcentreerd. In die vorm komt het dan bij de zonnecellen aan. De zonnecellen zitten verspreid in de betonnen huizing. Het stuk wegdek is niet, zoals bij een zonnepaneel, geheel met zonnecellen bekleed.

In het laboratorium is het wegdek uitvoerig getest, onder meer op de sterkte, de stroefheid en de lichtopbrengst. Helemaal hufterproof is het niet. De Wit: "Als iemand het echt kapot wil krijgen, zal dat ook wel lukken. Maar als het kapot gaat, krijg je geen glasscherven van het wegdek - het gaat net zo kapot als veiligheidsglas. Er ontstaan dan geen onveilige situaties." Ook sneeuw in de winter vormt geen probleem. "Sneeuw is niet nadelig, omdat de verwachte lichtopbrengst in de winter al minimaal is. Vooral in de zomer zal er stroom worden opgewekt." Paul Rutte, projectmanager innovations bij de provincie Noord-Holland, voegt daaraan toe: "Maar in dit geval levert sneeuwruimen energie op!"

Toekomst

SolaRoad is meer dan alleen een fietspad waar energie wordt opgewekt. Op termijn wil TNO met de partners uit het kernconsortium ook zonne-energie uit andere wegen opwekken. Er ligt 137.000 kilometer weg in Nederland. Per jaar kan een zonneweg 50 kw/m2 genereren. Voor een gemiddeld huishouden is dan een stuk van 70 m2 zonneweg nodig om aan de elektriciteitsbehoefte te voldoen.

"Het idee is om de energie opgewekt in de wegen door te geven aan de auto's die erop rijden", zegt Sten de Wit. "Daarvoor zijn drie dingen nodig: een weg die zonlicht opvangt en omzet naar energie, een systeem dat de energie kan overbrengen naar voertuigen en tenslotte voertuigen die op deze elektriciteit kunnen krijgen." Ook huizen en gebouwen in de omgeving van een zonneweg kunnen de energie gaan gebruiken.

Soortgelijke initiatieven

Het idee is niet geheel nieuw, benadrukt De Wit. Het bedrijf Ooms heeft een project waarbij warmte uit asfalt wordt gehaald en in energie wordt omgezet. Bij de SolaRoad is nog geen rekening gehouden met energie uit de warmte die in het wegdek ontstaat.

Ook in de VS zijn bedrijven met dit soort wegen bezig. De Wit: "We zitten in bijna dezelfde fase van ontwikkeling, en we zien parallelen in de technologieën. We hebben een vergelijkbare droom: het zonlicht dat op asfalt valt, benutten."