Europa moet het voortouw nemen in adaptatie

Europa moet zijn know-how op het gebied van klimaatadaptatie toegankelijk maken voor andere landen. Vooral voor landen rond de evenaar, waar de gevolgen van klimaatverandering naar verwachting het grootst zullen zijn. Daarvoor moet Europa bepalen waar de belangrijkste uitdagingen liggen en prioriteiten stellen.

Kinderen, ouderen en arme mensen worden het meest bedreigd door temperatuurstijging en klimaatveranderingen op die plekken in de wereld waar deze het eerst impact hebben. Dat concludeert het Intergouvernementele Raad voor Klimaat Verandering. Deze gebieden bevinden zich in op en rond de Noordpool, in Afrika (vooral de sub-Sahara-regio), kleine eilanden en de Aziatische megadelta's. 

Veel van de regionale verschillen in de gevolgen van klimaatveranderingen zijn  gebaseerd op de beschikbaarheid van water, wat essentieel is voor gezondheid en voedselproductie. Er zijn aanwijzingen dat de beschikbaarheid van water in  Zuid-Europa en in noordelijk en zuidelijk Afrika aanzienlijk af kan nemen. Als deze voorspelling uitkomt, kunnen de gevolgen voor die gebieden zeer ernstig zijn.

Hittegolven, stormen en periodes van droogte zullen waarschijnlijk vaker voorkomen, maar ook wijder verbreid en intenser zijn. Orkanen als Katrina zullen vaker voorkomen, hittegolven, zoals die in 2003 in Europa worden tweejaarlijks als de voorspellingen van een temperatuurstijging van 4 a 5 graden Celsius aan het eind van deze eeuw uitkomen. In 2003 kwamen door de extreme hitte duizenden ouderen te overlijden.

Zeespiegelstijging en verandering van de zeestromen zoals de Golfstroom zullen dramatische impact hebben. Om dit tegen te gaan moeten we streven naar een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen met tachtig procent.  Alleen mitigatie zal hiervoor niet genoeg zijn. De uitdagingen op het gebied van adaptatie zullen werkelijk enorm zijn.

Het zou ontzettend kostbaar zijn om de huidige  mitigatie en adaptatie-maatregelen simpelweg uit te breiden. Waarschijnlijk is dat een deel van de reden waarom we tot nu toe niet succesvol zijn geweest in het bepalen van de richting die we op willen. Het zou bijvoorbeeld veel kostbaarder zijn om arme mensen te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering, dan om ze uit de armoede te halen. Wat wel succesvol zou kunnen zijn, is een strategie van duurzame ontwikkeling, die inzet op efficiënt gebruik van grondstoffen, investeringen, kapitaal en beleid. Europa, dat nu al bijna de helft van de overzeese ontwikkelingshulp voor zijn rekening neemt, zal ook hierin het voortouw moeten nemen. Europa zal de absolute koploper op gebied van adaptatie moeten worden.