Bescheiden akkoord in Durban

De klimaattop in Durban is afgelopen weekend tot een einde gekomen. Er is een akkoord gesloten dat de route en het tijdpad voor een bindend klimaatakkoord weergeeft. Daarnaast komt er een 2e periode van het Kyoto-protocol voor 5 jaar.
  

Het overleg werd gekenmerkt door grote verschillen in standpunten van de verschillende landen(groepen). Ontwikkelingslanden, eilandstaten en de Europese Unie willen bindende emissiereductie-doelen. China, India en de Verenigde Staten, de grootste vervuilers, willen alleen vrijwillige doelen.

Het Durban Platform for Enhanced Action komt onder meer uit de koker van de Europese Unie, die een roadmap voor een bindend akkoord voorstelde. De roadmap moet uiteindelijk leiden tot een mondiaal bindend klimaatakkoord, met zowel emissiereducties voor industriële landen als ontwikkelingslanden. Daardoor kon ook de Verenigde Staten zich in de deal vinden.

Er was een grote rol voor Connie Hedegaard, klimaatcommissaris van de Europese Unie. Ze is een van de voorvechters voor de roadmap en kreeg hiermee de EU, diverse ontwikkelingslanden en de VS achter zich. Hedegaard bleef vasthoudend: alleen een tweede periode van Kyoto - volgens wens van ontwikkelingslanden - als die landen ook aan de roadmap mee gaan doen.

Vroeg op de zondagochtend, rond 5 uur, ontstond het akkoord, na een aanpassing van de zinsnede "legally bound" naar "legal force". Met die verandering konden ook China en India zich in het akkoord vinden.

Het wereldwijde klimaatakkoord moet in 2020 ingaan. Daarvoor hebben de landen 4 jaar om te vergaderen: in 2015 moet het akkoord worden gesloten. In die tijd kan het vijfde IPCC-rapport, te verschijnen in 2014, een wetenschappelijke ondergrond geven. De bedoeling is dat het akkoord bindend wordt voor alle landen, inclusief ontwikkelingslanden.

Kyoto en Groen Klimaat Fonds

Bij het akkoord in Durban zijn de Kyoto-partijen ook een tweede periode van het Kyoto-protocol van 5 jaar overeengekomen. Elk land mag beslissen of het daaraan meedoet of niet. Begin volgend jaar moeten ze dan hun doelen voor emissiereductie opgeven. Japan, Canada en Rusland zijn niet van plan hieraan deel te nemen, de Europese Unie, Zwitserland en Nieuw-Zeeland wel.

Voor het Groen Klimaat Fonds is enige vooruitgang geboekt. Een werkgroep voor het fonds moet nu regels en statuten gaan opzetten. Waar het geld voor het fonds vandaan gaat komen, is nog niet duidelijk. De verwachting is dat er voorlopig - mede door de economische crisis - geen geld in wordt gestort.

3 graden opwarming

Climate Action Tracker, een initiatief van Ecofys, Climate Analytics en het Potsdam Institute for Climate Research, houdt beloftes, doelen en acties voor emissiereductie bij. Het verwacht dat met de huidige afspraken in Durban de temperatuur aan het einde van deze eeuw 3 graden zal stijgen ten opzichte van het pre-industrieel tijdperk. In ieder geval zijn de afspraken niet genoeg om de opwarming onder de 2 graden te houden, zo concluderen ze.