Duurzame toekomst voor toerisme op Kaapverdië?

570 kilometer uit de kust bij West-Afrika ligt Kaapverdië, een eilandengroep met een unieke biodiversiteit. De archipel heeft het massatoerisme omarmd, maar dit zet de natuur onder druk. Is er een duurzame toekomst voor het toerisme op Boavista met haar unieke natuur? Edward Snijders en Freek Titselaar maakten er een documentaire over.

Door Daniëlle van Gils

De eilanden herbergen een bijzondere biodiversiteit: veel flora- en faunasoorten op de eilanden komen uitsluitend dáár voor, waaronder vogels, reptielen, planten en marien leven. Met deze grote biodiversiteit zijn de Kaapverdische eilanden de 'Galapagos van de Atlantische Oceaan'. De Verenigde Naties heeft de archipel erkend als hotspot van bijzonder land- en waterleven.

De kegelslak

De kegelslak, een zeeslak uit de familie van vleesetende slakken, is een gevaarlijke rover. De slak beschikt over een gifangel, die hij als een soort harpoen uit zijn mond kan schieten. Het gif gebruikt de slak om prooien te verlammen. Op het menu van de slak staan wormen en kleine vissen. Ongeveer 50 soorten van de kegelslak leven uitsluitend op een van de Kaapverdische eilanden.

Het gif van de kegelslak is een mix van conopeptiden, speciale peptiden die alleen deze diersoort maakt. Het gif is interessant voor de farmacie en biotechnologie. Zo wordt de W-conopeptide, van de kegelslaksoort Conus magus, gebruikt in de pijnstiller Prialt, voor ernstige, chronische pijn. Ook kijkt de farmacie naar gebruik van conopeptiden als anti-epilepsie-middelen.

De Kaapverdische eilanden Sal, Boavista en Maio tellen vijftig kegelslaksoorten (een zeeslaksoort) die alleen op die eilanden voorkomen. Kaapverdië heeft het massatoerisme omarmd, maar dit zet de natuur onder druk. Vooral de mariene biodiversiteit loopt gevaar: door afvalwater, bouwprojecten en ontwikkeling. Volgens officiële statistieken groeit het toerisme met 22% per jaar, tot 1 miljoen toeristen in 2015. De ontwikkeling van de toeristensector roept vragen op over de duurzaamheid en de effecten ervan op de unieke onderwaternatuur. Vooral de bedreigde kegelslaksoorten komen in gevaar: veel van deze kegelslakken leven slechts bij één stuk kust in de nabijheid van steeds drukkere toeristenstranden.

“De natuur van Boavista is kwetsbaar, zeer, zeer kwetsbaar”

Edward Snijders en Freek Titselaar hebben een documentaire gemaakt over de toeristische ontwikkelingen op het eiland Boavista. Is er een duurzame toekomst voor het toerisme op Boavista met haar unieke natuur? En hoe kunnen bewoners, toeristen en ondernemers meer betrokken raken bij een duurzamere ontwikkeling?

Titselaar: “De documentaire over Boavista toont de schoonheid van een authentiek en ruig eiland en roept vragen op over de kansen en bedreigingen van het snel opkomende massatoerisme. Wat betekent dat voor de unieke natuur en de mensen van Boavista?” In de documentaire vertelt Franciso Neves, Ontwikkelingsmaatschappij Toerisme Boavista & Maio, over Boavista: “De natuur van Boavista is kwetsbaar, zeer, zeer kwetsbaar.” Abel Gomes, Divemaster ScubaCaribe, vertelt: “We willen dat ze [de toeristen] ons helpen om onze zee te beschermen en het leven dat we hier hebben.”

De hele filmdocumentaire is te zien bij Vimeo. Dat kost $ 2,99. Dat geld gebruiken de filmmakers voor een nieuw onderwaterfilmproject over duurzaamheid.

06 augustus 2013