Einde laatste ijstijd door vrijlating CO2 uit de diepe oceaan

De laatste ijstijd kwam mede aan zijn einde door vrijlating van een grote hoeveelheid CO2 uit de diepe zuidelijke Atlantische oceaan. Hierdoor kwam deze CO2 in de atmosfeer terecht en steeg de temperatuur wereldwijd. Dit heeft een internationaal onderzoeksteam onder leiding van de universiteit van Southampton geconcludeerd.
  

De diepe oceaan is het grootste reservoir van koolstof, een bouwsteen van CO2. Op dit moment bezit de oceaan zelfs 60 keer meer koolstof dan de atmosfeer. De oppervlakte van de oceaan staat in verbinding met de atmosfeer en hiertussen vindt continu uitwisseling van CO2 plaats. Ook een deel van de CO2-uitstoot door mensen ligt nu opgeslagen in de diepe oceaan.

CO2-archief

Bij onderzoek naar vroegere concentraties van CO2 vormen ijskernen een bron van informatie. Een ijskern is als het ware een archief van vroegere klimaatveranderingen. In deze kernen zijn luchtbellen aanwezig. Door de samenstelling van de luchtbellen te analyseren, kan de samenstelling van de atmosfeer in het verleden bepaald worden. Met name de CO2-concentraties zijn interessant voor wetenschappers. Met de luchtbellen bieden ijskernen een gedetailleerd overzicht van veranderingen in CO2-concentraties door de jaren heen. Hierdoor hebben wetenschappers ontdekt dat aan het einde van de laatste ijstijd de concentratie van CO2 in de atmosfeer sterk toenam. Waar deze stijging van CO2 vandaan kwam en wat de precieze rol van de oceanen was tijdens de laatste ijstijd, was vooralsnog echter onduidelijk.

Koolstof in fossiele organismen

Het onderzoeksteam heeft fossiele, eencellige mariene organismen uit delen van de Atlantische en Pacifische oceaan onderzocht. Deze mariene organismen bestaan voor een gedeelte uit koolstof, die ze opnemen uit de oceaan. Door de samenstelling van deze organismen te onderzoeken, hebben de wetenschappers inzicht gekregen in de veranderingen in koolstofconcentraties in de oceaan. De onderzoekers vonden dat een toename van CO2-concentratie van het oppervlaktewater tegelijk plaatsvond met een verhoging van de CO2 in de atmosfeer. Hieruit concludeerden de onderzoekers dat deze delen van de oceaan bronnen van CO2 voor de atmosfeer waren.

Toekomstige klimaatverandering

Dit onderzoek is van essentieel belang voor inzichten in toekomstige klimaatverandering. Het onderzoek geeft inzicht in de invloed van de oceaan op de koolstofkringloop en klimaatverandering. Bovendien suggereert de uitkomst van het onderzoek dat de diepe oceaan veel invloed kan uitoefenen op de natuurlijke CO2-variatie in de atmosfeer.

Het onderzoeksteam lijkt een plausibele verklaring voor het einde van de laatste ijstijd te hebben gevonden. Toch is het niet uit te sluiten dat andere processen in de oceaan op andere plekken op aarde ook hebben bijgedragen aan het einde van de laatste ijstijd. Verder onderzoek zal dit moeten uitwijzen.