Meer recordbrekende hittemaanden

Hittegolven en hete maanden komen steeds vaker voor; gemiddeld zijn er nu vijf keer meer recordbrekende hete maanden wereldwijd dan verwacht kan worden zonder de opwarming van de aarde. Dat laat een studie, gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Climatic Change, zien.
  
  

In delen van Europa, Afrika en het zuiden van Azië gaat het om tien keer meer maandelijke records. Van deze gemeten records zou 80% zich niet hebben voorgedaan zonder menselijke invloed op het klimaat, concludeert het team van wetenschappers van de studie, van het Potsdam Institute for Climate Impact Research en de Complutense Universiteit van Madrid.

"Het laatste decennium bracht ongekende hittegolven; bijvoorbeeld in de Verenigde Staten in 2012, in Rusland in 2010, in Australië in 2009 en in Europa in 2003", vertelt hoofdauteur Dim Coumou in een persbericht van het Potsdam Institute. "Hitte-extremen zijn de oorzaak van vele doden, grote bosbranden en verlies van gewassen, en gemeenschappen en ecosystemen zijn niet aangepast aan steeds nieuwe recordbrekende temperaturen." De studie baseert zich op 131 jaar van dagelijkse temperatuurdata van meer dan 12.000 plekken wereldwijd. De data komt van NASA. De analyse laat een toename van records zien.

De wetenschappers ontwikkelden een statistisch model die de opgaande lijn van records verklaart als een consequentie van klimaatverandering. Met name in de afgelopen 40 jaar schiet de lijn van records sterk omhoog, door een sterkere stijging van de temperatuur in die periode. De data laten ook het effect van natuurlijke variabiliteit zien, met bijvoorbeeld veel hitterecords in een "El Niño"-jaar. Maar deze natuurlijk variabiliteit kan niet de totale stijging van hitterecords verklaren, schrijven de wetenschappers.

De studie laat ook zien dat als de opwarming van de aarde doorgaat, het aantal nieuwe maandrecords in 30 jaar tijd 12 keer zoveel zal zijn dan zonder klimaat-verandering. "Dat betekent niet dat er 12 keer zoveel hitte zomers in Europa zullen zijn dan tegenwoordig - het is erger stipt Coumou aan. De hitterecords van de jaren '40 van deze eeuw zullen niet alleen heet zijn ten opzichte van onze huidige standaarden. "Om als nieuw record te tellen, moeten de maanden ook heter zijn dan records uit de jaren '20 en '30 [van deze eeuw], die al veel heter zullen zijn dan dat we tot nu toe hebben meegemaakt", legt Coumou uit. "En dat is alleen nog een wereldwijd gemiddelde - op sommige continenten zal de toename van nieuwe records groter kunnen zijn."

"Statistieken alleen kunnen ons niet vertellen wat de oorzaak van elke individuele hittegolf is, maar ze laten een grote en systematische toename in het aantal hitterecords door klimaatverandering zien," vertelt Stefan Rahmstorf, co-auteur van het onderzoek. "Vandaag de dag is deze toename al zo groot dat de meeste maandelijke hitterecords aan klimaatverandering toe te schrijven zijn. De wetenschap is duidelijk: slechts een klein deel ervan is toe te schrijven aan natuurlijke variabiliteit."