PBL: Klimaatgevolgen in Nederland beheersbaar

Klimaatverandering zet door, maar de gevolgen daarvan in Nederland lijken beheersbaar. Dat concludeert het PBL in een nieuw onderzoek. De meeste veranderingen zijn geleidelijk, zodat er tijd is voor aanpassing. Bovendien is er aandacht in het beleid voor effecten van klimaat-verandering, zoals overstromingsgevaar.

De conclusie is onderdeel van het rapport Effecten van klimaatverandering in Nederland 2012, dat het PBL maakte in opdracht van het ministerie van I&M, met medewerking van diverse kennisinstellingen in Nederland. Het is een actualisatie van het rapport Klimaateffecten in Nederland uit 2012.

Doordat de meeste effecten van een verdere klimaatverandering hier beperkter zijn - zeker in verhouding met andere regio's binnen en buiten Europa - kan Nederland zich goed aanpassen. Diverse klimaatadaptatie-maatregelen hebben een matigende invloed op toekomstige effecten van klimaatverandering in Nederland. Het PBL noemt waterbuffering in het bovenstroomse gebied van de Rijn. Dat zorgt ervoor dat er minder extreme piekafvoeren van de Rijn Nederland bereiken.

Aandacht voor adaptatie in beleid

De beheersbaarheid komt ook doordat er aandacht in beleid is voor klimaatrisico's. Dit verschilt wel per beleidsveld, schrijft het PBL. Er is, met het Deltaprogramma, veel aandacht voor klimaatrisico's in relatie tot waterveiligheid, zoetwaterbeschikbaarheid en de stedelijke ontwikkeling. Maar er is weinig beleidsaandacht voor de (mogelijke) effecten van klimaatverandering op de natuur. Een klimaatbestendig natuurbeleid vraagt om een herziening van natuurdoelen, schrijft het PBL. De Ecologische Hoofdstructuur (EHS) is een goede bouwsteen voor klimaatbestendige natuur, maar vergt wel aanpassing van de rijksvisie op de EHS. Volgens het PBL gaat het dan om een verlegde focus naar vergroten, verbinden en verbeteren van samenhangende, waardevolle natuurgebieden zoals moeras- en heidegebieden.

Effecten opwarming in Nederland

In het rapport kijkt het PBL ook naar klimaatverandering en effecten daarvan op waterveiligheid, -beschikbaarheid en -kwaliteit, op natuur, landbouw, gezondheid en toerisme in Nederland.

De opwarming is in Nederland goed zichtbaar. Zo steeg de gemiddelde temperatuur met 1,7 graden in de afgelopen eeuw. Het aantal jaarlijkse zomerse dagen (een dag met een maximumtemperatuur van meer dan 25 graden) nam met bijna 20 dagen toe en de jaarlijkse neerslag steeg met 20%.

De effecten daarvan zijn uiteenlopend, van zeer gunstig tot zeer ongunstig. Sommige effecten dragen bij aan productieverhoging in de landbouw, meer recreatie-mogelijkheden en minder sterfte in de winterperiode. Maar de wateroverlast neemt door piekbuien toe, de kans op allergieën wordt groter en de druk op de natuur neemt toe.