Smeltend ijs laat gifstoffen vrij

Smeltend ijs op de Noordpool, door opwarming van de aarde, laat giftige chemicaliën vrij, die tot nu toe in het ijs zaten opgesloten. Wetenschappers waarschuwen dat dit de wereldwijde inspanningen om het milieu en mensen zo min mogelijk in aanraking te laten komen met deze stoffen, teniet kan doen. Hun onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Climate Change.

Door Daniëlle van Gils

Bij de giftige stoffen gaat het om zogenoemde 'persistente organische stoffen' ('persistent organic pollutants', POPs), waaronder DDT (een insecticide), chlordaan (een pesticide) en PCB[1] vallen. Het gebruik van deze stoffen is volgens het Verdrag van Stockholm uit 2004 verboden; ze kunnen geboorte-afwijkingen veroorzaken en zijn kankerverwekkend. Omdat de stoffen moeilijk afbreekbaar zijn, kunnen ze over een lange afstand reizen. Daarnaast kunnen ze zich ophopen in vet, en komen zo de voedselketen binnen. In de top van de voedselketen (bij ijsberen, roofvogels, maar ook bij mensen) kan dat tot gevaarlijke concentraties leiden.

In de afgelopen decennia hebben de koude temperaturen op de Noordpool de vluchtige chemicaliën in het ijs weten te vangen. De wetenschappers uit Canada, China en Noorwegen bekeken metingen van de hoeveelheid POPs in de lucht tussen 1993 en 2009 in het Zeppelin-onderzoekstation in Svalbard, Spitsbergen (Groenland) en in het Alert-weerstation in het noorden van Canada. Jarenlang nam de hoeveelheid POPs af, maar nu komen ze opnieuw in de atmosfeer door stijgende temperaturen en terugtrekkend zeeijs. De hoeveelheid PCB stijgt sinds 2004. De exacte hoeveelheid opgeslagen giftige stoffen in het ijs is niet bekend.

Het onderzoek vormt volgens de wetenschappers een eerste aanwijzing van de vrijlating van POPs in het Noordpool-gebied. "Maar dit is slechts het begin", vertelt Hayley Hung, co-auteur van het onderzoek, aan The Guardian. "De volgende stap is uit te zoeken hoeveel van deze stoffen in het Noordpool-ijs is opgeslagen, hoeveel er vrij komt, en hoe snel dat gebeurt."

Literatuurverwijzing
Ma, Jianmin; Hung, Hayley; Tian, Chongguo; Kallenborn, Roland (2011) Revolatilization of persistent organic pollutants in the Arctic induced by climate change. Nature Climate Change. Online geraadpleegd via de website van Nature Climate Change

[1] PCB - polychloorbifenyl, lange tijd toegepast als onder meer isolatievloeistof, koelvloeistof en in verven en inkt

04 augustus 2011

Citaat Hayley Hung: The Guardian: Melting Arctic ice releasing banned toxins, warn scientists

De artikelen van Change Magazine worden door onze eigen redactie vervaardigd. Ze zijn vrij te gebruiken, gaarne met bronvermelding. U kunt zich ook gratis abonneren op Change Magazine. Het volgende nummer ontvangt u zonder kosten in de brievenbus.