Wat doet een rechts kabinet voor het klimaat?

Na een mislukte informatie-ronde voor een Paars-plus coalitie, zijn nu VVD, CDA en PVV druk bezig met de besprekingen voor een rechts minderheidskabinet met gedoogsteun van de PVV. Wat hebben deze partijen in hun individuele programma's staan als het gaat om klimaatverandering en duurzaamheid?

Water en de Deltawet

Het CDA wil rivieren meer ruimte geven en de Deltawet als wettelijke basis nemen voor het werk aan veilige dijken en verbeterde kustwering. "De klimaatveranderingen leiden ertoe dat de normen voor bescherming tegen (zee- en rivier)water zonder extra maatregelen niet meer zullen worden gehaald." De VVD gaat in die lijn mee, wil achterstallig onderhoud wegwerken en niet bezuinigen op onderhoud van dijken en waterkeringen. Voor de PVV volstaat onderhoud aan de huidige dijken. De partij verwacht dat het geen vaart zal lopen met klimaatverandering en gaat uit van het meest gunstige scenario waarbij de zeespiegel de komende 100 jaar hooguit 18 centimeter zal stijgen.

Duurzame mobiliteit

Op het gebied van mobiliteit wil het CDA eerst de huidige infrastructuur optimaliseren vóór een verdere uitbreiding. Het openbaar vervoer moet toegankelijker en betrouwbaarder, met op bepaalde trajecten elke 10 minuten een intercity en bereikbaarheid van het OV per fiets. Daarnaast willen ze schoner rijden en duurzame mobiliteit op een technisch neutrale wijze stimuleren, waarbij de overheid een doel stelt en burgers en organisaties vrij zijn in de wijze waarop en met behulp van welke technieken ze het doel willen bereiken. De VVD wil de mobiliteit verbeteren door meer aanleg van wegen voor 500 miljoen euro per jaar extra. Het openbaar vervoer moet een goed alternatief zijn voor andere vormen van vervoer. De PVV wil meer aanleg en verbreding van wegen, met 2 miljard euro in de komende vijf jaar. Met de kilometerheffing zijn de partijen verdeeld. Het CDA heeft het over het principe van 'de gebruiker betaalt' en wil een vorm van beprijzing waarbij de gemiddelde rijder niet meer gaat betalen en waarvoor draagvlak is. De PVV en VVD willen beiden geen kilometerheffing.

Duurzame energie

Het CDA wil wat energie betreft dat de vervuiler betaalt. Eerst energie besparen, dan kijken naar duurzame energie, en kernenergie en fossiele energie als laatste opties houden. "Investeringen in afvang en opslag bieden mogelijk een oplossing voor CO2-uitstoot." Ook de VVD wil naar minder fossiele energie toe en naar hernieuwbare vormen van energie om de uitstoot van CO2 tegen te gaan. Daarbij wil ze subsidies voor specifieke technologieën afschaffen. In plaats daarvan komen er generieke regelingen die niet exploitatie subsidiëren, maar innovatie stimuleren. De overheid bepaalt de doelstelling, de markt moet deze zelf bereiken. De VVD wil een tweede kerncentrale. De PVV gaat vol voor kernenergie. "Op die manier worden we een stuk minder afhankelijk van buitenlandse energie en fossiele brandstoffen." Het geld van onrendabele windmolens moet naar kernenergie gaan, vindt de PVV.

Duurzame landbouw en voedselproductie

Het CDA wil duurzaamheid in de gehele keten van boer tot consument. "De consument moet zich bewust zijn van de impact van zijn consumptiegedrag op mens, milieu en dierenwelzijn, waar ook ter wereld." De VVD wil bij de productie van energie door de landbouw (biobrandstoffen en restverwerking) stimulerende in plaats van remmende regelgeving en startsubsidies. In de afgelopen regeerperiode stelden CDA en VVD, al dan niet met steun van de PVV, regelingen voor huisvestingseisen voor varkens, kippen en konijnen uit. De 'verrijkte kooi' wordt op verzoek van het CDA pas vanaf 2021 verboden. Op het gebied van duurzame landbouw heeft een rechts kabinet geen hulp nodig om de bio-industrie in de huidige staat door te laten gaan.

Biodiversiteit en Ecologische Hoofdstructuur

Het CDA wil functies van natuur, landbouw, water, landschap en toerisme combineren voor de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). "Het CDA vindt het realiseren van natuurdoelen belangrijk, maar wil ook dat sociaal-economische, recreatieve activiteiten en culturele evenementen in en rond Natura 2000- en de EHS-gebieden door kunnen gaan. (...) Het platteland mag niet op slot gaan, dus praktische oplossingen binnen het beheerplan en/of met aanpassingen van begrenzingen moeten mogelijk zijn." Ook de VVD wil naar een positief natuurbeleid, met kansen "voor zowel economie als ecologie". Projecten worden geëvalueerd op kosten en baten en te dure projecten wil de VVD staken. Het aantal Natura2000-gebieden wordt, als het aan de VVD ligt, fors teruggebracht. De PVV heeft het niet over de EHS en biodiversiteit.

Ontwikkelingssamenwerking

Het CDA wil de ontwikkelingshulp op 0,7% houden. "Binnen het ontwikkelingsbudget moet een sterke focus zijn op voedselproductie, water en milieu, duurzaamheid, landbouw, biodiversiteit en duurzame energie." De VVD wil wel verder met ontwikkelingssamenwerking, maar vindt dat de steun soms meer kwaad dan goed doet, omdat het geld bij corrupte regeringen terecht komt. De VVD wil de ontwikkelingshulp terugdringen naar 0,4% van het BNP. De PVV wil geheel af van ontwikkelingshulp en wil alleen noodhulp geven.

Wat zou de rechtse coalitie gaan doen aan een duurzame toekomst?

De standpunten van de PVV in hun verkiezingsprogramma laten weten helemaal geen heil te zien in aanpassing aan of voorkoming van klimaatverandering (die volgens de PVV niet bestaat). Milieu en duurzaamheidsbeleid wordt waarschijnlijk vrijblijvend en aan de markt overgelaten. Financiële en economische belangen van conventionele groepen blijven voorop staan. Het valt te bezien wat het behoudende CDA, de marktgeoriënteerde VVD en de klimaatsceptische PVV in petto hebben voor de duurzame toekomst van Nederland.