Wereldkaart naar CO2-uitstoot

Wereldwijd is de uitstoot van CO2 door energie in 2009 met 0,1% naar beneden gegaan. De emissie is in veel westerse landen gereduceerd, mede dankzij de economische crisis. Maar de groei van China en andere opkomende economieën en daarmee de groei van hun CO2-uitstoot maakt die reductie weer ongedaan.

De Britse krant The Guardian laat dat zien in een wereldkaart die de CO2-uitstoot in 2009 per land inzichtelijk maakt. De data komt van de US Energy Information Administration. Het gaat daarbij alleen om emissie door energiegebruik; de uitstoot van CO2 door ontbossing en de uitstoot van andere broeikasgassen als methaan en stikstof is er niet in meegenomen. Cijfers over alle broeikasgassen zijn beschikbaar op de website van het UNFCCC, en gaan tot 2008.

China op nummer 1

De CO2-kaart (hier in pdf-versie) laat een aantal opvallende zaken zien. In totaal is de wereldwijde emissie in 2009 met 0,1% gedaald ten opzichte van 2008. De uitstoot van de VS nam af met 7%, maar in China steeg die met 13,3%. Daardoor staat China op de eerste plek en de VS op de tweede plek als het gaat om de absolute CO2-uitstoot in 2009. China stoot meer uit dan de VS en Canada bij elkaar een groei van 171% sinds 2000. India is, met de opkomende economie, nummer 3 op de ranglijst. De grootste daling was in Oekraïne met 28% minder dan in 2008. In Chili was de grootste stijging, 74% meer dan in 2008. Deze stijging komt waarschijnlijk door de groei van kolencentrales in het land.

Het continent Europa (inclusief Turkije, exclusief Oekraïne) wist in 2009 de emissie met gemiddeld 6,9% te reduceren. Nederland zit ver onder het Europees gemiddeld, met een reductie van 0,2%. Bulgarije (12% reductie), België, Ierland en Luxemburg (alle drie 11,2% reductie) hebben in Europa de grootste CO2-reductie. Portugal (+1,5% meer uitstoot), Zwitserland (+1%) en Slovenië (+0,5%) staan onderaan de lijst.

Uitstoot per hoofd van de bevolking

In de data is ook de CO2-uitstoot per hoofd van de bevolking opgenomen. En dan ziet het plaatje er heel anders uit. Gemiddeld had een wereldburger in 2009 een CO2-uitstoot van 4,49 ton. Sommige van 's wereld kleinste landen en eilanden stoten per persoon het meeste uit - Gibraltar spant daarbij de kroon met 152 ton CO2 per persoon. Van alle grote economieën is de VS de grootste uitstoter met 18 ton per persoon. Een Chinese burger had een gemiddelde uitstoot van 5,8 ton. India, in absolute uitstoot nummer 3, stoot per persoon 1,38 ton uit. Nederland heeft een emissie van 14,9 ton CO2 per hoofd van de bevolking.

Geen "emissie-vakantie"

De toekomstige stijging of daling van CO2-uitstoot hangt voornamelijk van China af. De uitstoot groeide daar net zo hard als de economie, maar de Chinese overheid hoopt deze twee in de komende decennia te kunnen "ontkoppelen".

Actiegroepen als Sandbag roepen westerse bedrijven op te stoppen met de focus op China als excuus voor hun eigen uitstoot. Ze sporen overheden van ontwikkelde landen aan de reductiedoelen uit te breiden, om ervoor te zorgen dat bedrijven geen "emissie-vakantie" gaan nemen. Sandbag becijferde dat de invloed van de economische recessie zover reikt dat de Europese Unie tussen nu en 2016 niets meer hoeft te doen aan de CO2-reductie om het doel van 20% reductie in 2020 te halen.

De cijfers voor 2010 laten nog op zich wachten. Ondertussen gaat de vraag vooral over trendlijn van CO2-reductie: volgt deze de economie, met na een daling weer een stijging in de uitstoot of zet de daling door?