Drie dagen internationaal Waddencongres

Tijdens het International Scientific Wadden Sea Symposium in Leeuwarden kwamen 200 wetenschappers, beleidsmakers, natuurbeheerders en belanghebbenden bij elkaar. Zij spraken over de rol van wetenschap voor behoud en beheer van het Waddenzeegebied, dat sinds 2009 op de Werelderfgoedlijst staat.

Door Daniëlle van Gils

"Dit symposium verschaft ons een goed overzicht van de uitdagingen waar we voor staan, om de grote waarde van dit prachtige gebied te behouden" vertelt Jens Enemark, secretaris van het Common Wadden Sea Secretariat. Het weten-schappelijke symposium wordt eens in de drie jaar georganiseerd door een van de landen van de trilaterale Waddenzee Coöperatie: Nederland, Duitsland en Denemarken. Het levert input op voor de trilateriale ministeriële besprekingen over de Waddenzee. "Dit symposium is een goed startpunt voor het komende trilaterale ministerieel overleg, begin 2014 in Denemarken. De komende maanden zullen we alle wetenschappelijke aanbevelingen uit het symposium prioriseren, uitaard in nauwe samenwerking met wetenschappelijke instellingen uit Denemarken, Duitsland en Nederland" vertelt prof. Jouke van Dijk, voorzitter van de Waddenacademie. Het symposium kon niet alleen rekenen op grote belangstelling uit de drie Wadden-landen, maar ook uit Korea en Australië.

Geen één, maar meerdere oplossingen

Tijdens het symposium spraken de deelnemers over wetenschappelijke vraagstukken en oplossingen voor het gebied. Er kwam ter sprake dat er, over het algemeen gesproken, niet altijd één, maar vaak meerdere opties zijn voor een op wetenschap gebaseerde oplossing voor een probleem. Er was een pleidooi voor meer pluralisme in de discussie over de bescherming van de Waddenzee. In het eerste thema Water & Klimaat kwam dat naar voren: er werd opgeroepen tot een dialoog tussen klimaatwetenschappers en belangenbehartigers van de Waddezee-regio, om verschillende mogelijkheden voor aanpassing aan de stijgende zeespiegel te bespreken. Zandsuppletie op grote schaal, niet alleen in het Waddengebied, maar ook langs de andere kustzones in Nederland, is een van deze mogelijkheden. Omdat het zand zich van west naar oost verplaatst, wordt een aanpak over de grenzen van de landen aangeraden. Het tweede thema Biodiversiteit focusde op het belang van biodiversiteit voor het ecosysteem van het gebied. Over het algemeen betekent een grotere biodiversiteit in een gebied dat het ecosysteem er flexibeler is en meer weerstand heeft tegen (klimaat)veranderingen.

Waddengebied in verbinding met andere kustdelen

Voor een reportage interviewde Omrop Fryslân Jouke van Dijk, voorzitter van de Waddenacademie en Kees van Es, directeur van het Deltaprogramma Waddengebied. Daar kwam onder meer de maquette van de Deltaprogramma's Zuidwestelijke Delta, Kust en het Waddengebied aan bod. De maquette is zo'n 8 vierkante meter en laat zien hoe zand zich langs de kust verspreidt en wat de effecten van zandsuppleties zijn.

 
Bestaan Waddengebied gelukkig toeval

Eén van de hoofdsprekers op het symposium was onderzoeker prof. Karsten Reise. Reise is als hoogleraar verbonden aan het Alfred Wegener Institut dat onderzoek doet op het waddeneiland Sylt in Duitsland. Hij benadrukte dat het historische aspect onmisbaar is om grote ontwikkelingen in de Waddenzee uit te leggen. Volgens hem verliezen wetenschappers de rol van het onvoorspelbare toeval. Zo is het lucky coincidence dat het Waddengebied is ontstaan. Dat gebeurde na de zeespiegelstijging na de laatste ijstijd, zo'n 7500 jaar geleden. Na verloop van tijd vlakte de stijging af, precies genoeg zodat de sedimentatie van de eilanden de ontwikkeling kon bijhouden. Daarmee zijn de Waddeneilanden ontstaan. Reise pleitte niet alleen voor nauwkeurig meten en vaststellen van patronen, maar ook voor een verhalende benadering, met ruimte voor gebeurtenissen die kúnnen gebeuren.

Ook Zuid-Korea en Australië geïnteresseerd

Niet alleen de drie landen van het Waddengebied waren op het congres vertegenwoordigd. Uit Korea kwam emeritus-hoogleraar Chul-hwan Koh, die sprak over de Getbol. De Getbol is een soortgelijk gebied als het Waddengebied, en bevindt zich aan de kust van de Gele Zee, tussen China en Korea. De bescherming van dit gebied staat nog in de kinderschoenen. Koh sprak uit veel kennis te hopen meenemen en nauwer te kunnen samenwerken met de trilaterale landen van het Waddengebied. Ook Australië was vertegenwoordigd: namens het Great Barrier Reef Marine Park Authority sprak dr. Fergus Molloy, over het management van de bescherming van het rif, 's werelds grootste natuur-erfgoedgebied. Hij ging in op wat natuurbeheerders nodig hebben aan wetenschappelijke kennis en hoe wetenschap en beheer kunnen samenwerken voor een betere bescherming van het gebied.

Prijs voor beste masterscriptie

Op de laatste dag van het symposium werd de Waddenacademie Masterscriptieprijs 2012 uitgereikt aan Daniël Postma. Postma ontving deze voor zijn scriptie 'Salt Marsh architecture. Catalogue, tecnhnology and typological development of early medieval turf buildings in the northern coastal areas of the Netherlands'. In zijn scriptie onderzocht Postma hoe oud-Friese zodenhuizen (gebouwd met muren van gestapelde zoden) eruit gezien moeten hebben.

27 november 2012