IJs op Noordpool neemt mogelijk toe - en weer af

Volgens nieuwe computersimulaties zou het zomaar kunnen zijn dat het zomer-ijs in de komende 10 jaar in omvang zal toenemen. Variaties in de atmosfeer - zoals windstromingen - zouden deze toename kunnen veroorzaken. De 'comeback' zal maar van korte duur zijn; het ijs zal later weer afnemen, en mogelijk verdwijnen.

Wetenschappers van het Amerikaanse National Center for Atmospheric Research (NCAR) keken met behulp van een computermodel naar de omvang van het ijs. "De simulaties van het computermodel gaven aan dat we voor een periode van 10 jaar een stabiele omvang van het zomer-ijs kunnen verwachten, of zelfs een toename in de hoeveelheid ijs. Hoewel de omvang van het zomer-ijs in de laatste decennia is afgenomen, wordt de toekomst niet alleen bepaald door menselijke activiteiten [en de invloed daarvan op het klimaat], maar ook door natuurlijke klimaatvariaties die moeilijk kunnen worden voorspeld", vertelt Jennifer Kay, hoofdauteur van het onderzoek, op de website van de University Corporation for Atmospheric Research. De studie verscheen recentelijk in het wetenschappelijk tijdschrift Geophysical Research Letters. Variaties in de atmosfeer - zoals windstromingen - kunnen het zomer-ijs tijdelijk doen toenemen. Op de lange termijn echter winnen de stijgende temperaturen. "Als je kijkt naar de trend op de lange termijn, 50 tot 60 jaar, zal de omvang van het ijs afnemen", vertelt Kay.

Community Climate System Model

Het team van wetenschappers gebruikte het klimaatmodel Community Climate System Model, ontwikkeld bij NCAR. Eerst bekeken ze of het model een geschikt instrument was bij het onderzoek, door simulaties van het model te vergelijken met waarnemingen op de Noordpool. Het model bevestigde de waargenomen trends van ijsdikte en seizoensvariaties van nauwkeurig metingen sinds 1980 (zie ook kader).

Daarna maakte het team een aantal simulaties voor de toekomst, hoe natuurlijke variaties en een verhoogde concentratie van broeikasgassen in de atmosfeer de omvang van het zee-ijs beïnvloeden. Het computermodel wees erop dat de jaarlijkse en tienjaarlijkse trends van de omvang van zee-ijs sterker zullen schommelen als de temperaturen stijgen en het ijs verdunt. "Over een periode van 10 jaar zullen uitschieters in de trend sterker uitgesproken worden", vertelt Marika Holland, co-auteur van het onderzoek en ook wetenschapper bij NCAR.

Hoewel de simulaties nieuwe inzichten verschaffen, geven de onderzoekers ook aan dat er meer modelstudies en lange-termijnobservaties nodig zijn om de gevolgen van klimaatverandering en weerpatronen op het ijszee te kunnen begrijpen. Het is lastig om natuurlijke klimaatvariaties te scheiden van de impact van menselijke uitstoot van broeikasgassen. "De veranderingen in het Arctisch klimaat liggen gecompliceerd", vertelt Kay. "We kunnen de natuurlijke variabiliteit niet meten, omdat als de temperaturen stijgen [door klimaatverandering], en het ijs dunner wordt, de variaties in ijs veranderen en niet geheel natuurlijk zijn."

Literatuurverwijzing
Kay, Jennifer E.; Holland, Marika M.; Jahn, Alexandra (2011) Interannual to multidecadal Arctic sea ice extent trends in a warming world. Geophysical Research Letters. Online geraadpleegd via Geophysical Research Letters