Klimaatdijk: veilig en leefbaar

Nederlandse dijken moeten veilig en betrouwbaar zijn, het liefst in combinatie met leefbaarheid. Tijdens het symposium 'De Brede Dijk - veilig leven in de toekomst' begin december spraken vertegenwoordigers van landelijke, provinciale en lokale overheden, waterschappen, universiteiten en advies- en ingenieursbureaus over de kansen van het vergroten van dijkveiligheid in combinatie met woningbouw en natuur.
Het programma Kennis voor Klimaat en Movares organiseerden het symposium.

Voor de combinatie van dijkveiligheid en leefbaarheid zien de overheden en waterschappen veel mogelijkheden. Dit soort dijken met meerdere functies staat bekend als 'klimaatdijk', 'brede dijk' of 'superdijk'. Of, zoals ze bij de gemeente Tiel zeggen: 'Waterkerend landschap'. En dat is precies de kern: hoe creëer je kansen door het vergroten van de dijkveiligheid te combineren met gebiedsontwikkeling? Hoe combineer je dijkversterking met het ontwikkelen van woningen, bedrijven, natuur, energieopwekking of landbouwgronden?

Brede Dijk als gezamenlijke businesscase

Pier Vellinga, Kennis voor Klimaat: "We moeten naar duurzame oplossingen toe. Dat willen alle partijen. Voor de waterkeringen betekent dit dat het in ieder geval doorbraakvrije dijken moeten zijn. Maar tegelijk is duidelijk: we zitten met zoveel mensen op zo'n klein oppervlak dat monofunctioneel geen optie meer is!"
Paula Verhoeven, gemeente Rotterdam, ziet de Brede Dijk vooral als een gezamenlijke uitdaging voor de partners in het publieke en private domein: "Het biedt allerlei kansen, waarbij je als het ware vooraf een gezamenlijke businesscase maakt met publieke en private partijen". Linda-Rose Santhagens, ministerie van Infrastructuur en Milieu, onderstreept deze zienswijze door te stellen dat verschillende geldstromen bij elkaar moeten komen om successen te boeken: "Bijvoorbeeld van woningbouw, energiemaatschappijen en natuurontwikkeling".

Dijk is icoon

Volgens Ruud Koch, landschapsarchitect bij Movares, zijn dijken het ultieme icoon van het Nederlandse landschap. De overgang van monofunctionele naar multifunctionele dijken biedt volgens hem kansen voor meer ruimtelijke kwaliteit. Koch: "Met multifunctionele dijken kunnen we nieuwe woonmilieus creëren en kunnen we het bestaande cultuurhistorisch erfgoed veiligstellen. Daarnaast zijn nieuwe alternatieven  van energiewinning mogelijk evenals het uitbreiden van recreatieve gebieden."

Samenwerking met de natuur

Mindert de Vries van Deltares/Dutch Delta Team pleitte voor een nieuwe manier van denken met samenwerking met de natuur als principe. "We hebben nieuwe denkers nodig die vragen: wat kan een dijkproject betekenen voor het ecosysteem en omgekeerd? We moeten verder denken dan mitigatie en de dynamiek van de natuur opnemen in onze plannen."