Slimme keuzes maken

Door Guido van Woerkom, hoofddirecteur ANWB

Mensen willen mobiel zijn. Ons dagelijks leven wordt bij uitstek gekenmerkt door verplaatsingspatronen. En we kunnen tegenwoordig ook overal komen. Die mobiliteitsdrang heeft uiteraard ook een keerzijde. Zoals verkeersslachtoffers, luchtvervuiling, geluidhinder en parkeeroverlast. De ANWB wil mensen ondersteunen in hun mobiliteitsbehoefte. Maar wel op een manier die de negatieve gevolgen ervan zoveel mogelijk beperkt. Het verstrekken van goede informatie speelt daarbij een cruciale rol. Want als mensen goed geïnformeerd zijn, kunnen zij weloverwogen keuzes maken.

Keuzes waardoor zij hun bestemming beter kunnen bereiken. Keuzes waardoor het milieu zoveel mogelijk wordt ontzien. En keuzes die voelbaar zijn in de portemonnee. Die keuzemomenten vormen voor ons dan ook een belangrijk aanknopingspunt. Binnen de ANWB hanteren we vaak een driedeling: reisgedrag (modaliteit, tijdstip, route), rijgedrag (voertuiggebruik) en aankoopgedrag (brandstof, voertuig, accessoires). Elk type gedrag vraagt om een eigen benadering.

Wat betreft reisgedrag zijn de marges voor beïnvloeding beperkt. Vertrekpunt, bestemming en aankomsttijdstip liggen vaak al min of meer vast. Waar nog ruimte zit, is de vertrektijd en de route. Veel mensen zoeken naar de kortste (qua tijd) en meest comfortabele reis met zo min mogelijk irritatie/stress vanwege files of overstappen. Waarbij ze liefst een op maat gesneden advies krijgen zodat ze voor zo min mogelijk onverwachte vertragingen komen te staan. Met onze nieuwe verkeersverwachting proberen we hieraan tegemoet te komen. Op termijn moet dit een volledig multimodale routeplanner worden.

Wat betreft rijgedrag is nog veel ruimte voor verbetering. De tips voor Het Nieuwe Rijden (HNR) zijn redelijk bekend, maar worden toch vaak vergeten. Wie nu z'n rijbewijs haalt, krijgt HNR met de paplepel ingegoten, maar oudere weggebruikers hebben meestal niet de routine om ze consequent toe te passen. Herhaling van de boodschap, in allerlei vormen en op allerlei momenten, werkt tot op zekere hoogte. Een bijscholingscursus blijft meestal lange tijd hangen. Motivatie en beloningsprogramma's, zoals sommige leasemaatschappijen toepassen, werken prima, zeker als je uitgedaagd wordt het beter te doen dan je collega.

En dan het aankoopgedrag. Daarbij gaat het vaak om beslissingen voor langere tijd en om grotere bedragen. Daar denken mensen dus ook langer en beter over na. Ze oriënteren zich wekenlang, op internet, in showrooms, bij vrienden en kennissen. Er zijn dus legio mogelijkheden tot beïnvloeding. Wat wij proberen is om op nuchtere toon eerlijke informatie te bieden. Over vervoermiddelen en hun prestaties wat betreft emissies, veiligheid, comfort en andere prestaties die voor kopers van belang zijn. En natuurlijk de kosten van aanschaf en gebruik. Maar ook over belastingmaatregelen en hun consequenties. Zodat mensen hun eigen keuzes kunnen maken. Maar dan wel op basis van goede informatie. Wij zijn ervan overtuigd dat goed geïnformeerde burgers binnen het huidige belastingstelsel en met de kilometerprijs in het vooruitzicht steeds nadrukkelijker gaan kiezen voor schone en zuinige vervoermiddelen.

Deze column is eerder verschenen in Change Magazine, Duurzame Mobiliteit, jaargang 5, nummer 2

03 november 2009