Nederland krijgt er drie Caribische eilanden bij

Caribisch Nederland, een begrip dat tot de verbeelding spreekt. Vanaf 10 oktober 2010 zijn de BES-eilanden, Bonaire, St. Eustatius en Saba, bijzondere gemeenten van Nederland. Waar liggen deze gemeenten en hoe zien ze eruit?

Door Baud Schoenmaeckers en Daniëlle van Gils
  

Bonaire - Diverse Paradise

Oppervlakte: 38 km lang, 4 tot 11 km breed
Hoofdstad: Kralendijk
Inwoners: 12. 900 inwoners
Afstand tot Nederland: 7.800 km

Natuur: Bonaire heeft niet alleen jungle en onderzeese natuur, maar ook cactusbossen. Op beschermde stranden leggen zeeschildpadden eieren. 6 gebieden zijn door Bird Life International aangemerkt als Important Bird Area's.
Nationaal parken: Washington Slagbaai Nationaal Park, Bonaire National Marine Park, Klein Bonaire
Biodiversiteit: Lees over de biodiversiteit op Bonaire in het artikel De natuur in al haar verscheidenheid
Beschermde soorten: in totaal op de BES-eilanden: 40 van de rode lijst van IUCN en meer dan 200 van de CITES-lijst

Op de kaart gezet door: Alonsa de Ojeda en Amerigo Vespucci (Spanje), 1499
Geschiedenis: Caiquetio indianen bereikten rond 1000 n. Chr. het eiland, en werden de eerste bewoners. In het begin van de 15e eeuw namen de Spanjaarden het eiland in bezit. De Nederlanders veroverden Bonaire in 1636. Eind 17e eeuw werden Afrikaanse slaven naar het eiland gebracht om te werken. In 1816 werd Bonaire onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden.
Referendum 2004: 60 procent was voor aansluiting bij Nederland

St Eustatius - Statia - 'The Caribbean's hidden treasure'

Oppervlakte: 32 vierkante kilometer
Hoofdstad: Oranjestad
Inwoners: 3400
Afstand tot Nederland: 6.963 km

Natuur: Stranden waar zeeschilpadden eieren leggen, mariene parken met klompkoraal. Op het eiland loopt steppe over in tropisch bos met bijzondere ecosystemen en zeldzame plantsoorten als de Statia Morning Glory (meest zeldzame in het Nederlands Koninkrijk).
Nationaal park: The Quill, het gebied van en rondom de slapende vulkaan in het zuidoosten van het eiland
Overige beschermde gebieden: Turtle Bay, een strook strand met dit jaar 51 schildpadnesten, waar auto's niet mogen komen en afgravingen verboden zijn
Biodiversiteit: Lees over de biodiversiteit op Statia in het artikel De natuur in al haar verscheidenheid
Beschermde soorten: in totaal op de BES-eilanden: 40 van de rode lijst van IUCN en meer dan 200 van de CITES-lijst

Op de kaart gezet door: Christopher Columbus in 1493
Geschiedenis: Nederlanders namen St. Eustatius (Statia) in 1636 in bezit. Gedurende de 17e en 18e eeuw was het een groot handelscentrum met 20.000 bewoners. Het eiland werd ook wel the Golden Rock genoemd. Het eiland erkende als eerste buitenlandse natie de VS op 16 november 1776. Eind 18e eeuw zette een economische neergang in. In 1816 werd St. Eustatius onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden.
Referendum 2005: 75 procent van de Statianen koos voor behoud Nederlandse Antillen.

Saba - The Unspoiled Queen

Oppervlakte: 13 vierkante kilometer
Hoofdstad: The Bottom
Inwoners: ongeveer 1500
Afstand tot Nederland: 6.950 km

Natuur: Slapende vulkaan, onder meer bedekt met nevelwoud. Onderzees bevinden zich grote aantallen zuilkoralen. De Sababank is een belangrijk onderzees ecosysteem, onder meer kraamkamer voor walvissen. Mount Scenery is met 872m de hoogste bergtop van Nederland.
Nationaal park: Saba Marine Park
Overig beschermde gebieden: 1/3 van de Saba Bank behoort tot de territoriale wateren, 2/3 wordt op 10-10-2010 onderdeel van de EEZ (exclusieve economische zone)
Biodiversiteit: Lees over de biodiversiteit op Saba in het artikel De natuur in al haar verscheidenheid
Beschermde soorten: in totaal op de BES-eilanden: 40 van de rode lijst van IUCN en meer dan 200 van de CITES-lijst

Op de kaart gezet door: Christopher Columbus, 1493
Geschiedenis: Sporen van Arawak en Caribische Indianen. In 1640 arriveerden Nederlanders. Tussen 1632 en 1816 wisselde het eiland 12 keer van eigenaar. In 1816 werd het definitief onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden.
Referendum 2004: 86 procent stemde voor een rechtstreekse band met Nederland.

Dit artikel is onderdeel van het themanummer Biodiversiteit op Bonaire, Saba en St. Eustatius, dat op 10-10-2010 verscheen. Op die datum werden Bonaire, St. Eustatius en Saba bijzondere gemeenten van Nederland. Nederland kreeg er per 10 oktober een nog grotere verantwoordelijkheid voor de rijkdom aan natuur van de eilanden bij. Naast hei, bos en duin is er nu ook Nederlands koraal. En: wat betekent de nieuwe status voor de eilandbewoners, hun band met Nederland?

07 oktober 2010