Geen sprake van pauze in opwarming aarde

Een nieuwe data-analyse laat zien dat er geen sprake is van een pauze in de opwarming van de aarde, schrijven onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift Science. De opwarming in de afgelopen 15 jaar is even snel, en mogelijk sneller, dan die in de afgelopen 50 jaar.

Door Daniëlle van Gils

Volgens de nieuwe analyse is de opwarming per 10 jaar in de periode 2000-2014 0,116 graden celsius, vergeleken met 0,113 voor de periode 1950-1999. Eerdere analyses lieten een snelheid van opwarmen zien van 0,101 graad celsius opwarming per 10 jaar in de periode 1950-1999 en 0,059 graad celsius voor de periode 2000-2014. Deze laatste, afnemende snelheid, vormde de basis van de pauze.

Voor de analyse deden wetenschappers ijkingen van bestaande metingen, met name die van oceaantemperaturen. Zo blijken metingen door boeien lager uit te vallen dan metingen op een schip. Voor 1940 werd vooral die eerste manier gebruikt; daarna de tweede. “Om schip- en boei-metingen ook op de lange termijn accuraat met elkaar te kunnen vergelijkingen, moeten ze bij elkaar passen. Wetenschappers hebben nu een methode ontwikkeld om verschillen in metingen eruit te filteren, om die in de analyse te kunnen gebruiken,” zegt Thomas Peterson, co-auteur van de studie en wetenschapper bij de Amerikaanse National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA). Daarmee lijkt de pauze vooral te liggen aan beperkingen van vroegere datasets. “[..] Dat zulke kleine veranderingen in de analyse het verschil tussen wel of geen pauze maken, onderstreept hoe fragiel het concept is”, zegt dr Gavin Schmidt, klimatoloog en directeur van NASA’s Goddard Institute for Space Studies.

In zijn laatste rapport schrijft het IPCC dat de snelheid van de opwarming tussen 1998 en 2012 lager was dan die tussen 1951 en 2012. Dat lokte veel discussies tussen en met wetenschappers en klimaatsceptici uit over of de aarde opwarmt en waar de pauze dan vandaan komt. Volgens de auteurs van de nieuwe studie is de uitspraak van het IPCC niet langer steekhoudend.

Factoren van invloed op snelheid opwarming

Voor de pauze zijn al meerdere mogelijke verklaringen ter tafel gekomen, waaronder veranderingen in vulkanische activiteit, natuurlijke variaties en oceaanstromingen. Oceanen dempen extra opwarming in de atmosfeer; ongeveer 94% van de totale warmte die door menselijke uitstoot van broeikasgassen ontstaat, verdwijnt in de oceanen. De natuurlijke cycli in de oceanen hebben zo een koelend effect.

Wetenschappers benadrukken dat er nog veel werk en onderzoek te doen is om de al dan niet pauze te begrijpen; het laatste woord over deze kwestie is nog niet gesproken.