Klimaatverandering oorzaak overstromingen Parijs

Zware onweersbuien, valwinden, extreme regen en hagelstenen zo groot als tennisballen. Is het recente extreme weer het gevolg van klimaatverandering? Een internationaal team van wetenschappers onderzocht twee recente gebeurtenissen, een primeur voor de wetenschap. Conclusie: in Frankrijk nam de kans op extreme regenval toe tot 90 procent!

Wetenschappers onderzochten of klimaatverandering een rol speelde bij het extreme weer eind mei in Frankrijk en Duitsland. Hevige neerslag veroorzaakte in beide gebieden overstromingen en veel schade. Teams van Climate Central, het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) en de Universiteit van Oxford verrichten onafhankelijk onderzoek, als onderdeel van het World Weather Attribution (WWA) partnership. De onderzoekers gebruikten zowel neerslagobservaties als klimaatmodellen voor de analyses.

Tot 90 procent meer regenval in Frankrijk

De antropogene uitstoot van broeikasgassen en aerosols verhoogt de kans op dergelijke extreme regenval. Gemiddeld nam de kans op driedaagse extreme neerslag in dit seizoen in Frankrijk toe met minstens 40 procent. In sommige gebieden ligt dit percentage aanzienlijk hoger. In het gebied van de Seine nam de kans toe tot 80 procent en in het gebied van de Loire zelfs tot 90 procent.

Overstroming van de Seine is zeldzaam in deze tijd van het jaar. Dergelijke hoogwaterstanden in Parijs komen gemiddeld eens in de 20 jaar voor, maar in de afgelopen 500 jaar gebeurde dit slechts tweemaal in de lente/zomer. Driedaagse extreme regenval die zo’n overstroming kan veroorzaken, vindt daarnaast eens in de honderden jaren plaats. De neerslag in het Loire gebied is minder seizoensgebonden en driedaagse hevige regenval komt hier gemiddeld eens in de 50 jaar voor. Klimaatverandering verhoogt de kans en maakt extreme regenval en overstromingen minder zeldzaam.

De resultaten in Duitsland waren echter niet overtuigend en vertoonden grote verschillen. Analyse van de geobserveerde neerslagtrend liet een tegenovergesteld resultaat zien van modelsimulatie. Er kunnen daarom geen conclusies getrokken worden over de invloed van klimaatverandering op de kans op extreme neerslag in Zuid-Duitsland.

Klimaatverandering als oorzaak

De toename van de kans op extreme neerslag in Frankrijk is vergelijkbaar met een 6-7% toename van de intensiteit van buien bij een constante terugkeer. Dit komt overeen met de Clausius-Clapeyron relatie. Dit houdt in dat een warmere lucht meer vocht kan vasthouden: per 1°C-stijging kan de lucht ongeveer 7% meer vocht bevatten. En hoe meer waterdamp de atmosfeer bevat, hoe harder het kan regenen.

Twee analyses, een met alleen natuurlijke invloed en een met natuurlijke invloed en klimaatverandering, laten duidelijke verschillen zien. Alleen de analyse met klimaatverandering laat een toename in de kans van extreme neerslag zien. De ander blijft constant. Dit bevestigt dat klimaatverandering de kans op extreme neerslag vergroot.

Er is grote interesse in de invloed van klimaatverandering op extreem weer. Is er een verband en komen extreme weersituaties steeds vaker voor? Technieken zijn ontwikkeld en kort na een dergelijke gebeurtenis kunnen wetenschappers nu een eerste antwoord geven. Maar er zijn nog veel vragen verder te onderzoeken, want neemt ook de kans dat een depressie lang blijft hangen toe?