Rotterdam ambieert voortrekkersrol

De Nederlandse havenstad Rotterdam is begonnen om zichzelf te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Vorig jaar heeft het stadsbestuur een ambitieus klimaataanpassingsprogramma opgesteld, waarin ze aangeeft in 2025 volledig klimaatbestendig te willen zijn.

De stad ziet daarbij voor zichzelf een voortrekkersrol weggelegd. "Overal ter wereld worstelen havensteden met het probleem van zeespiegelstijging. Als wij erin slagen om droge voeten te houden, kunnen wij hen helpen met onze kennis en ervaring en ook economisch profiteren van ons klimaatprogramma", aldus gemeentelijk programmamanager van Rotterdam Climate Proof Arnoud Molenaar.

Rotterdam legt voorlopig het accent op het bergen van de groeiende hoeveelheid hemelwater. Elk jaar vernieuwt de stad al zo'n 40 kilometer aan rioolbuizen. In de openbare ruimte zullen er ook meer vijvers en kanalen worden aangelegd. Zo werd in het Zuiderpark al 14 hectare aan nieuwe waterwegen gegraven. "De bewoners vinden het fantastisch, terwijl de waterkwaliteit meteen een stuk beter is geworden', aldus Molenaar.

De stad wil ook zogenaamde 'waterpleinen' introduceren, die het grootste deel van het jaar droog staan maar bij felle regenbuien mogen onderlopen en overtollig hemelwater langer vasthouden. Met hetzelfde doel worden in sommige nieuwbouwprojecten ondergrondse waterbassins geïntegreerd. Zo komt in de nieuwe parkeergarage onder het Museumpark een opvangreservoir van 10.000 kubieke meter groot.

Relatief de goedkoopste waterbergingsoplossing blijft de aanleg van kleine parkjes en groene daken. Inmiddels is er al 20.000 vierkante meter aan daken vergroend, terwijl voor 2010 eenzelfde oppervlak wordt verwacht. In de wijk Delfshaven wordt bovenop een nieuw bedrijvencentrum zelfs het grootste groene dak van Europa aangelegd.

Gevaar komt uit het achterland

Voor de langere termijn moet Rotterdam zich ook beschermen tegen de grotere kans op overstromingen vanuit zee en het achterland. Dankzij een moderne stormvloedkering in de Nieuwe Waterweg heeft de stad van de zeespiegelstijging voorlopig weinig te vrezen. Het gevaar komt eerder van de rivieren die voor de aan- en afvoer van goederen tegelijkertijd van levensbelang zijn.

In samenwerking met de nationale overheid bestudeert Rotterdam daarom een recent advies om vier nieuwe beweegbare waterkeringen te bouwen. "Een grote investering", aldus Molenaar, "maar wellicht noodzakelijk voor de toekomst van de regio."

De focus op water betekent overigens niet dat Rotterdam de stijgende temperaturen als probleem negeert. Zo helpen de groene daken en 'pocket parks' om de stad te koelen. "Samen met woningcorporaties onderzoeken we ook hoe ze hun huizen op een natuurlijker manier kunnen koelen en een explosie in het gebruik van air conditioningapparaten kunnen tegengaan. We weten alleen nog te weinig over het onderwerp om er veel mee te kunnen doen", aldus Molenaar.