Boswet Brazilië kapt Amazone

Totaal onverwachts heeft het Braziliaanse congres ingestemd met de nieuwe Boswet die flinke boskap in Brazilië mogelijk maakt. De verwachting was dat de stemming tot begin 2013 zou worden uitgesteld. "Dat zou ons de kans bieden de gevolgen van de wet verder te onderzoeken en te bespreken met politici," zegt Lot Folgering van het Wereld Natuur Fonds. "Nu hebben we slechts enkele dagen om de Braziliaanse president Dilma Rousseff tot het uitspreken van een totaal veto te krijgen!"

Door Pat Leiden

Brazilië is het voorbeeld van een land dat succesvol is in terugdringen van kap in de regenwouden. Van 2006 tot 2010 de helft minder kap dan de vijf jaar daarvoor. En dat terwijl de landbouwproductie toenam en armoede afnam. Boskap blijkt dus niet noodzakelijk voor economische groei. Terwijl dit de reden is die met name groot-grondbezitters opvoeren voor het aanpassen van de huidige Boswet.

Boswet

De boswet garandeerde een vast percentage landelijk gebied met inheemse begroeiing, de 'legal reserve'. Daarnaast waren er permanent beschermde kwetsbare gebieden zoals steile hellingen en rivieroevers.

Gevolgen van de nieuwe Boswet:

  • Amnestie voor landeigenaren die beschermde gebieden hebben gekapt en nu niet hoeven te herstellen, inclusief kwijtschelding van miljarden euro's aan boetes.
  • De totale oppervlakte aan 'legal reserve' vermindert, doordat in het percentage grondoppervlak ook huidige gebieden met permanente protectie worden meegeteld.
  • Bescherming van het kwetsbare gebied rondom beken en rivieren wordt teruggebracht. In plaats van 30 meter gaat een amendement nu uit van maximaal 15 meter. Dit kan dus ook 1 meter zijn of helemaal niets.
  • Het beheer gaat van belangrijke natuurgebieden gaat van de landelijke overheid over op gemeentes.
  • Onduidelijk is nog wie het kadaster dat controle moet gaan uitoefenen op de maatregelen, gaat beheren.

Verdrietig

Folgering: "Uit een recente studie blijkt dat er nog veel economische groei haalbaar is door effectiever gebruik van het huidige landbouw-gebied en braakliggende gronden. Bovendien is financiële steun bij het tegengaan van ontbossing vaak mogelijk." Een voorbeeld hiervan is UN-REDD, het United Nations Collaborative Programme on Reducing Emissions from Deforestation and Forest Degradation in Developing Countries. UN-REDD stelt kennis en fondsen beschik- baar voor het ontwikkelen en implementeren van REDD strategieën.

"Natuurlijk hebben we begrip voor de wens om snelle economische groei te realiseren. Maar als de laatste oerwouden gekapt gaan worden, is de schade voor biodiversiteit, klimaat en waterhuishouding enorm. En wat weg is, is weg. Dat kan niet snel hersteld worden. We zijn diep, diep verdrietig." Bovendien is hand- having van de wet door versnippering van het beheer en de controle vrijwel onmogelijk geworden.

Doordrukken

Het nieuwe wetsvoorstel kwam midden juni 2011 al het Braziliaanse Parlement door. De wet, eind april door het congres aangenomen, legaliseert achteraf de kap van wettelijk beschermde en kwetsbare gebieden die door de vaak grote en invloedrijke landeigenaren zijn gekapt. De druk vanuit deze zogenaamde 'ruralisten' op de politiek is groot. Folgering: "Opstellen en indienen van de wet is enorm snel gegaan. De waarschuwingen van weten-schappers en natuurbeschermers voor de gevolgen werden genegeerd."

En die waarschuwingen lijken terecht, want
de gevolgen voor klimaat, biodiversiteit, waterhuishouding en bodem zijn flink. Dit zal zeker ook negatieve gevolgen hebben op de landbouwgebieden, waarmee het economische argument nog twijfelachtiger wordt. In totaal kan 79 miljoen hectare tot nu beschermde natuurlijke vegetatie worden gekapt of niet hersteld. Bovendien worden de ambitieuze doelen die Brazilië heeft voor CO2 reductie - 36.1 tot 38.9% in 2020 - onhaalbaar. Tweederde van deze reductie zou komen uit het verminderen van ontbossing.

Ongeloofwaardig

"Brazilië is gastheer voor de Rio+20 top dit jaar, daar draait het om groene economie. Brazilië maakt zich ongeloofwaardig als president Rousseff geen veto uitspreekt zoals ze bij haar aantreden in 2010 beloofde te doen tegen de meest nadelige onderdelen van deze wet." Natuurorganisaties wereldwijd spannen zich in om de wet tegen te houden. Rousseff heeft tot midden mei om haar veto over de wet uit te spreken.

Dit artikel is ook te vinden in het dossier Bossen

Ze hebben een remmende werking op de opwarming van de aarde, en een kwart van de wereldbevolking is er in hun dagelijks bestaan van afhankelijk: bossen.